BİLİNÇ:

1.Kişinin kendisinin, yaşantısının, çevresinin, diğer kişilerin, bir bütün olarak içinde yaşadığı dünyanın farkında olmasıdır.

2.Duygularına, algılarına, bilgilerine ve kavrayışlarına bağlı olarak kendini anlama, tanıma ya da bilme yetisidir.

Bu durumda, bilinç kaybı dediğimizde kastettiğimiz şey yukarıdaki farkında olma ya da bilme yetilerinin kaybolması halidir.

Ancak ilkyardımda bilmeniz gereken bir noktaya değinmek istiyorum. Bilinç kaybı karşınıza iki şekilde çıkabilir: 1-Bayılma, 2-beyin hasarı.

1.BAYILMA: Kendinden geçme olarak bilinir. Bayılmanın özelliği geçici olmasıdır, o nedenle çok kısa sürer.

2.BEYİN HASARI: Düşme, vurma, çarpma, yüksek kan basıncı nedeniyle beyin kanaması gibi durumlarda beyin hasarı oluşabilir. Bilinç kaybı gelişir. Burada sorun geçici değildir, çoğunlukla ilaçla ya da hastanede tedavi edilmeden düzelmez. Hastada, bayılmada olduğu gibi bilinç kaybı gelişir ve tümüyle kendinden geçebilir; yani hiçbir şekilde sizi duymaz, görmez, anlamaz, kendisine ne olduğunun farkında olmaz. Ya da bilinci bulanabilir: garip konuşabilir/ davranabilir; sizi-bulunduğu yeri-zamanı hatırlayamaz (sevdiği arkadaşı olduğunuz halde size abla/abi diyebilir, evde olduğu halde hadi evimize gidelim diyebilir vs).

Aslında bilinç kaybı sağlık personelinin değerlendirmesi gereken bir durum olduğu için siz en iyisi ”kendinden geçti” veya “bayıldı” diye tanımlarsanız daha doğru olur.



BAYILMA DURUMUNDA İLKYARDIM

Açlık(kan şekerinin düşmesi), tansiyon düşmesi, havasızlık, ani sevinç-üzüntü-korku-acı-ağrı gibi nedenlerle beyne kısa süreli kan(oksijen ve/veya şeker) gitmediği için kişinin kendinden geçmesidir (bilincinin kapanmasıdır). Kişinin tüm kasları gevşer ve kişi yığılır kalır. Kısa sürer. Bayılan kişi uyarılara hassastır, yani bir koku koklatıldığında ya da ellerine –yüzüne kolonya sürüldüğünde, elleri ovuşturulduğunda beyin bunu fark eder, kişi daha çabuk kendine gelebilir.

Yani bir hastalık sonucu olmayıp, anlık bir sorundur. Yapılacak ilkyardım çok basittir:

Kişi eğer bayılacakmış gibi hissediyorsa ve halen bilinci yerindeyse hemen oturtulursa kendine gelir.

Kişi kendinden geçmişse (bayılmışsa);

- Kesinlikle yürütülmeye ya da oturtulmaya çalışılmaz; hemen sırt üstü yatırılır.

- Ayakları kalp hizasının üstüne çıkacak şekilde bacaklardan tutularak yukarı kaldırılır.


En kolayı bir sandalye varsa hemen çekilir ve ayaklar sandalyenin ucuna yerleştirilir. Kişiye bir şey koklatılması, ellerin ovuşturulması şart değil, zaten yatırıldığında beyne kan gideceğinden çok çabuk kendine gelir.

Yürütülmeyip-oturtulmayıp yatırılmasının nedeni beynine kan gitmesini sağlamak içindir.

- Baygın kişiye kesinlikle yiyecek içecek verilmez.

Bayılan kişi saniyeler içinde (en geç 1-2 dakikada) kendine gelir. Kendine geldiğinde kişi oturabilir; bayılma nedenine göre yardımcı olunur:

- Aç ise, tatlı yiyecek içecek verilir.

- Tansiyonu düşmüşse, tuzlu ayran, limonata verilebilir.

- Sorun havasızlıksa, ortam havlandırılır, kişide sıkı giysiler varsa gevşetilir.

- Sorun korku, sevinç, üzüntü ise, soğuk havalarda sıcak - sıcak havalarda ise soğuk içecek verilebilir. Ve duyguları paylaşılır

- Ağrı nedeniyle bayılmışsa, kendine geldiğinde hastaneye götürülmesinde yarar var.