ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ

Kesitsel Araştırma (gözlem)

Araştırmacı Farklı yaş gruplarını
seçer ve karşılaştırır. Bu yaklaşımda genellikle her denek için bir tek
gözlem vardır. Gelişim değişiklikleri farklı yaşlardan deneklerin
incelenmesiyle belirlenir. Bu yöntemin en büyük avantajı aynı
yaştakilere bir seferde test verilebilmesidir; en büyük sorunu da,
grupların sadece yaşa göre değil, doğum yılına göre de
farklılaşabilmesi gerçeğini dikkate almamasıdır. Doğum yılı
farklılıkları toplumsal koşullara, eğitim uygulamalarına, siyasal
atmosfere ve başarıyı etkileyen diğer değişkenlere ilişkin
farklılıklarla bağıntılı olabilir. Farklı zamanlarda doğan bireyler
farklı doğum bölüklerine mensupturlar. Kesitsel
yöntemin sorunu, yaş ile doğum bölüğünü birbirine karıştırmasıdır; yaş
grupları burada farklı doğum bölüklerinden seçilmektedirler.

Boylamsal Araştırma (gözlem)


Aynı doğum bölüğünden olan bireylerin tekrar tekrar test edilmesi
yaklaşımıdır. Boylamsal araştırmada aynı denekler değişik yaşlarda
birkaç kez gözlemlenir, zaman içindeki davranış değişikliği ya da
kararlılığı kaydedilir. Bu tür araştırmanın avantajı yaş
değişikliklerinin doğum bölüğü farklılıklarıyla karıştırılmamasıdır;
sadece bir bölükten olanlar tümüyle test edilirler. Gene de, en önemli
sorun, eğer ele alınan dönem çok genişse, araştırmanın olanaksız ölçüde
çok zaman gerektirmesidir. Bir başka sorun, eğer bölük farklılıkları
varsa bunların ortaya çıkarılamamasıdır. Çünkü sadece bir bölük test
edilmektedir, sonuçların genellenebilirliği kuşkuludur. Örneğin, ciddi
bir ekonomik çöküntü döneminde büyümüş olan bir bölük sadece bu zamana
özgü belirli tutumları yansıtabilir; daha önceki ya da sonraki bölükler
için tipik olanı vermez.

Sırasal Araştırma (gözlem)

Pek çok farklı doğum bölüklerinin tekrar tekrar test edilmesi yaklaşımıdır.
Böylece sırasal araştırmalar kesitsel yöntemin temel sorununu (yaşın
bölükle karıştırılması sorununu), her yaş düzeyinde birden fazla bölüğü
ele alarak çözerler; boylamsal yöntemin genelleştirme sorununu da aynı
yoldan çözerler (Ph-G. Zimbardo, 1979).
Sırasal'ı hem bir kişinin farklı yaşlardaki tepkileri hem de farklı yaşlardaki kişilerin tepkileri söz konusu . boylamsal + kesitsel olarak ta tanımlayabiliriz.Boylamsal vekesitsel yöntemler insan gelişimi konusunda gözlem yapma ve veri
toplamanın temel yollarıdır. Araştırmacı, verileri ilişkisel
(correlational) ya da etkensel (factorial) tekniklerle elden geçirerek,
niceliksel olarak değerlendirilmiş değişkenler arasında varolan anlamlı
ilişkileri keşfedebilir.

META- ANALİZ:

Çok sayıda bağımsız çalışmanın sonuçlarını “havuzlayarak” birleştirmek
ve belli bir konuda yeni özel sonuçlara erişmek için yapılan
istatistiksel çalışma tekniğidir.