| Yazar | Mesaj #22519 09-01-2011 17:17 GMT+2 saat | |||||||
|
| Tecrübe Puanı.: 0% |
Ruh Hali: Belirtilmedi.
|
| Mesaj |
| Şehir: |
Ülke:  |
| Meslek: |
| Yaş: |
1) SD, HD 720p ve HD 1080i/1080p Görüntü Kaynakları Nelerdir ?
Daha detaylı teknik bilgilere geçmeden önce, SD ve HD görüntü kavramlarını pratiğe dökerek, hangi cihazların SD ve hangi cihazların HD görüntü verdiğine değinmek istiyorum.
Önemli Hatırlatma !
HD görüntü dediğimiz zaman tek tip bir görüntü türü anlaşılmamalıdır. HD görüntüler 720p (1280x720 çözünürlükte) veya 1080i/1080p (1920x1080 çözünürlükte) olabilir. Dolayısıyla “HD görüntü” demek yerine, “HD 720p” ve “HD 1080i/p” olarak ayrım yapılırsa, tüm değerlendirmelerimiz daha sağlıklı olur.
1.1) Televizyon Yayınları
1.1.1) SD Televizyon Yayınları
Anten ile, normal kablolu Tv ve normal (HD uyumlu olmayan) bir uydu alıcı ile uydudan izleyeceğiniz TV yayınlarının hepsi SD yayınlardır ve ülkemizce de kullanılan PAL sistemlerde maksimum yayın çözünürlüğü 720x576’dir diyebiliriz. Ancak SD yayın yapan Tv kanallarının görüntü kaliteleri belirgin farklar göstermektedir. CRT (tüplü) televizyonlarda bu fark çok belirgin olmasa da, HD uyumlu (yani panel çözünürlüğü yüksek olan) Lcd ve Plazma televizyonlarda kanalların yayın kalitesi arasındaki farklar açıkca seçilir.
1.1.2) HD Televizyon Yayınları
Türkiye’de HD televizyon kanalları Digiturk, Dsmart ve yeni olarak Teledünya gibi firmalardan alınacak özel abonelikler ile izlenebilmektedir. Veya kendi uydu çanağınız ile yabancı ülkelerde HD yayın yapan kanalları izleyebilirsiniz. Tabi bu durumda, HD yayın yapan kanalların hemen hepsi şifreli olduğu için, yayıncı kuruluşun aboneliğine ve şifre çözme sistemine (decoder ve üyelik kartı) sahip olmanız gerekecektir.
Türkiye’de bugün itibariyle hizmet veren dijital platformlar ve HD yayın yapan kanalları :
Önemli İlave :
Aşağıda açıklanan yayınların ne şekilde izlenebileceği hakkında buradaki mesajda detaylı bilgi var. Bu rehberden sonra o mesajı da okumanızı öneririm.
Digiturk Plus HD Kanalları :
Lig Tv HD, Moviemax HD, Spormax HD, Nat Geo HD, Eurosport HD
D-Smart HD Kanalları :
Kanal D HD, HDTV Smart, Discovery Channel HD, Eurosport HD
Teledünya HD Kanalları :
Nat Geo HD, Eurosport HD
Önemli Hatırlatmalar !
Daha önce bahsedildiği gibi, HD dediğimiz zaman 720p ve 1080i/p ayrımı önemli bir ayrımdır. Türkiye’de dünyada HD televizyon yayını standardı 720p veya 1080i olarak kabul edilmiştir.
Burada neden 1080p yayın yapılmıyor diye sorabilirsiniz. 1080p yayınlar için gereken bant genişliği yüksek olduğu için (1080i sinyal için gerekenin iki katı) dünyada 1080p yayın yapan kanallar istisnadır. Yakın gelecekte de 1080p yayın yapan kanalların artacağını beklememelisiniz. Türkiye gibi yeni yeni HD yayın için altyapı kuran ülkelerde ise 1080p yayın yapan tv kanallarının yaygınlaşması konusunda daha da karamsar olabilirsiniz.
Ağırlıklı olarak spor yayınları yapan kanallar 720p sinyali tercih eder. Ağırlıklı olarak haber, belgesel, dizi (yani daha durağan görüntüler) yayınlayan kanallar ise 1080i sinyal tercih ederler. 1080p yayına geçilmesi yüksek bant genişliği gerektirmektedir ve Amerika ve Avrupa’da bile yakın zamanda 1080p Tv yayınlarının yaygınlaşması beklenmemelidir.
Örneğin (Digiturk kutusundan görüntü ayarı 720p veya 1080i olarak seçilebilse de) Digiturk HD yayınları kaynağında 720p’dir. Dolayısıyla Digiturk HD kanallarından en ideal görüntü 720p sinyal ile ve HD Ready olan, panel çözünürlüğü 1366x768 olan bir televizyon ile alınacaktır.
HD Ready 1080p (Full HD) olan ve panel çözünürlüğü 1920x1080 olan bir televizyonda ise, kaynağında 720p olan yayınlar upscale (yukarı ölçeklendirme) yapılarak izlenecektir ve bu işlem bizi en ideal görüntü kalitesinden uzaklaştırır. Dolayısıyla bu durumda Digiturk HD aboneliği için HD Ready 1080p (Full HD) televizyon almak bir dezavantaj olmaktadır. Bu konuya daha detaylı olarak 7.bölümde değineceğim.
Diğer Notlar :
- Bir kanalın HD yayın yapıyor olması, 24 saat HD yayın yaptığı anlamına gelmez. HD kanallar, sadece HD formatında kayıt edilmiş olan programları HD formatında yayınlarlar. Örneğin Kanal D’nin belirli dizileri ve programları HD formatında yayın yapmaktadır. Benzer şekilde Eurosport HD kanalı, bazı (belki çoğu) programı SD olarak yayınlamaktadır.
- Bir dijital platformun (örneğin Digiturk Plus veya HD Smart aboneliği) HD kanallar da sunuyor olması, tüm kanallarının HD kalitesinde olacağı anlamına gelmez. SD olan normal kanallar yine SD kalitesinde yayın yapıyor olacaktır. Sadece HD kanalların HD programları HD kalitesinde izlenecektir.
1.2) DVD, Divx, Vcd Filmler
Standart dvd, divx ve vcd filmler de SD görüntülerdir. Dvd filmlerin çözünürlüğü maksimum 720x576 olabilir. Standart divx filmlerin ise çözünürlüğü yine 720x576 veya daha düşük olabilir.
Aslında Divx bir sıkıştırma formatı olduğu için, 1280x720 çözünürlüğünde de Divx filmler olabilir. Ancak bu çözünürlükteki görüntüler Divx değil, 720p olarak anılır. Divx denildiği zaman genelde Dvd’den rip’lenmiş (sıkıştırılarak ve özel bir dosya formatına dönüştürülerek boyutu küçültülmüş) görüntü anlaşılır.
1.3) Bluray ve HD-Dvd Filmler
En önemli ve yaygın 1080p görüntü kaynakları olduklarını söyleyebiliriz. Genel olarak tüm Bluray ve HD-Dvd filmlerin 1080p olduğunu dikkate alabilirsiniz.
1.4) HD Kaynaklardan Rip’lenmiş Görüntüler (HD Rip)
Burada “rip’lemek” işlemi, orijinal dosya boyutu yüksek olan (25-50 GB) Bluray veya HD-Dvd disklerdeki filmlerin bilgisayar ortamında özel bir formatta sıkıştırılarak, dosya boyutlarının düşürülmesidir. En yaygın format, yani dosya uzantısı MKV’dir (matroska kodek). Ayrıca HD yayın yapan televizyon kanallarından kaydedilerek hazırlanan MKV formatında HD görüntüler de mevcuttur. Bu şekilde hazırlanan güncel dizi ve belgeseller de internet ortamında bulunmaktadır.
“HD Rip” görüntülerde görüntü kalitesi, rip işlemini yapan kişinin (veya grubun) bilgisine, becerisine bağlıdır.
Genel olarak 720p olarak rip’lenen 2 saatlik bir filmin dosya boyutu 4,45 GB (bir DVD kadar) ve 1080p olarak rip’lenen 2 saatlik bir filmin dosya boyutu 8 GB olur.
HD-Rip görüntüler başta bilgisayarlar olmak üzere, HD görüntüleri oynatma özelliği olan cihazlar ile izlenebilmektedir. Son dönemde NMT (Network Media Tank) genel ismi ile anılan ve yüksek çözünürlüklü MKV dosyaları oynatabilen, harici hard-disk takılabilen cihazlar yaygınlaşmaktadır. Bu cihazlar hakkında daha detaylı bilgi için forumumuzun “ Bluray/HD-DVD/DVD/Divx Oynatıcı” alt forumunu ziyaret edebilirsiniz.
1.5) Next-Gen (Yeni Nesil) Oyun Konsolları
Yeni nesil oyun konsolları olan Playstation3 (PS3) ve Xbox360, HD görüntü vermektedir. Yeni nesil olarak anılan Nintendo Wii oyun konsolu ise HD görüntü (yani 720p veya 1080i/p) vermemektedir.
PS3 ve Xbox360 oyunlarının önemli bir kısmı native (doğal) 1080p değildir.
Özellikle PS3 ile Bluray filmler izlenebildiği için 1080p görüntü alınabilmektedir. Fakat bu, tüm PS3 oyunlarının native (doğal) 1080p@60hz (yani 1920x1080 çözünürlükte, saniyede 60 kare) olduğu anlamına gelmez ve bir oyunun kaynağında 1920x1080 çözünürlükte ve saniyede 60 kare olması ile 1920x1080 çözünürlüğe upscale edilmiş (ölçeklendirilmiş) olması arasında fark vardır. Yani televizyonunuzun gelen sinyali 1080p olarak algılaması, ekrandaki görüntünün native (doğal) 1080p kalitesinde olduğunu ispatlayan bir durum değildir.
Xbox360 oyun konsolunda da istisnalar hariç oyunlar native 1080p destekli değildir. Oyun kapaklarının arkasında 1080p yazdığını görebilirsiniz. Bunu bir pazarlama hilesi olarak düşünebilirsiniz, çünkü istisnalar hariç Xbox360 oyunlarının çözünürlüğü 1080p değildir; Xbox360 tarafından 1080p’ye upscale işlemi yapılmaktadır Dolayısıyla görüntü kalitesi doğal 1080p@60hz olan bir görüntü gibi olmayacaktır.
Not : Eğer hangi oyunların doğal 1080p destekli olduğunu gösteren bir listeniz var ise, lütfen buraya ilave edilmesi için bildiriniz.
1.6) Diğer HD Görüntü Kaynakları
Yukarıdaki kategorilere girmeyen ve internetten temin edilebilen bazı HD görüntüler :
- Üreticilerin hazırlamış olduğu HD demo videoları
- Film fragmanları
Daha detaylı teknik bilgilere geçmeden önce, SD ve HD görüntü kavramlarını pratiğe dökerek, hangi cihazların SD ve hangi cihazların HD görüntü verdiğine değinmek istiyorum.
Önemli Hatırlatma !
HD görüntü dediğimiz zaman tek tip bir görüntü türü anlaşılmamalıdır. HD görüntüler 720p (1280x720 çözünürlükte) veya 1080i/1080p (1920x1080 çözünürlükte) olabilir. Dolayısıyla “HD görüntü” demek yerine, “HD 720p” ve “HD 1080i/p” olarak ayrım yapılırsa, tüm değerlendirmelerimiz daha sağlıklı olur.
1.1) Televizyon Yayınları
1.1.1) SD Televizyon Yayınları
Anten ile, normal kablolu Tv ve normal (HD uyumlu olmayan) bir uydu alıcı ile uydudan izleyeceğiniz TV yayınlarının hepsi SD yayınlardır ve ülkemizce de kullanılan PAL sistemlerde maksimum yayın çözünürlüğü 720x576’dir diyebiliriz. Ancak SD yayın yapan Tv kanallarının görüntü kaliteleri belirgin farklar göstermektedir. CRT (tüplü) televizyonlarda bu fark çok belirgin olmasa da, HD uyumlu (yani panel çözünürlüğü yüksek olan) Lcd ve Plazma televizyonlarda kanalların yayın kalitesi arasındaki farklar açıkca seçilir.
1.1.2) HD Televizyon Yayınları
Türkiye’de HD televizyon kanalları Digiturk, Dsmart ve yeni olarak Teledünya gibi firmalardan alınacak özel abonelikler ile izlenebilmektedir. Veya kendi uydu çanağınız ile yabancı ülkelerde HD yayın yapan kanalları izleyebilirsiniz. Tabi bu durumda, HD yayın yapan kanalların hemen hepsi şifreli olduğu için, yayıncı kuruluşun aboneliğine ve şifre çözme sistemine (decoder ve üyelik kartı) sahip olmanız gerekecektir.
Türkiye’de bugün itibariyle hizmet veren dijital platformlar ve HD yayın yapan kanalları :
Önemli İlave :
Aşağıda açıklanan yayınların ne şekilde izlenebileceği hakkında buradaki mesajda detaylı bilgi var. Bu rehberden sonra o mesajı da okumanızı öneririm.
Digiturk Plus HD Kanalları :
Lig Tv HD, Moviemax HD, Spormax HD, Nat Geo HD, Eurosport HD
D-Smart HD Kanalları :
Kanal D HD, HDTV Smart, Discovery Channel HD, Eurosport HD
Teledünya HD Kanalları :
Nat Geo HD, Eurosport HD
Önemli Hatırlatmalar !
Daha önce bahsedildiği gibi, HD dediğimiz zaman 720p ve 1080i/p ayrımı önemli bir ayrımdır. Türkiye’de dünyada HD televizyon yayını standardı 720p veya 1080i olarak kabul edilmiştir.
Burada neden 1080p yayın yapılmıyor diye sorabilirsiniz. 1080p yayınlar için gereken bant genişliği yüksek olduğu için (1080i sinyal için gerekenin iki katı) dünyada 1080p yayın yapan kanallar istisnadır. Yakın gelecekte de 1080p yayın yapan kanalların artacağını beklememelisiniz. Türkiye gibi yeni yeni HD yayın için altyapı kuran ülkelerde ise 1080p yayın yapan tv kanallarının yaygınlaşması konusunda daha da karamsar olabilirsiniz.
Ağırlıklı olarak spor yayınları yapan kanallar 720p sinyali tercih eder. Ağırlıklı olarak haber, belgesel, dizi (yani daha durağan görüntüler) yayınlayan kanallar ise 1080i sinyal tercih ederler. 1080p yayına geçilmesi yüksek bant genişliği gerektirmektedir ve Amerika ve Avrupa’da bile yakın zamanda 1080p Tv yayınlarının yaygınlaşması beklenmemelidir.
Örneğin (Digiturk kutusundan görüntü ayarı 720p veya 1080i olarak seçilebilse de) Digiturk HD yayınları kaynağında 720p’dir. Dolayısıyla Digiturk HD kanallarından en ideal görüntü 720p sinyal ile ve HD Ready olan, panel çözünürlüğü 1366x768 olan bir televizyon ile alınacaktır.
HD Ready 1080p (Full HD) olan ve panel çözünürlüğü 1920x1080 olan bir televizyonda ise, kaynağında 720p olan yayınlar upscale (yukarı ölçeklendirme) yapılarak izlenecektir ve bu işlem bizi en ideal görüntü kalitesinden uzaklaştırır. Dolayısıyla bu durumda Digiturk HD aboneliği için HD Ready 1080p (Full HD) televizyon almak bir dezavantaj olmaktadır. Bu konuya daha detaylı olarak 7.bölümde değineceğim.
Diğer Notlar :
- Bir kanalın HD yayın yapıyor olması, 24 saat HD yayın yaptığı anlamına gelmez. HD kanallar, sadece HD formatında kayıt edilmiş olan programları HD formatında yayınlarlar. Örneğin Kanal D’nin belirli dizileri ve programları HD formatında yayın yapmaktadır. Benzer şekilde Eurosport HD kanalı, bazı (belki çoğu) programı SD olarak yayınlamaktadır.
- Bir dijital platformun (örneğin Digiturk Plus veya HD Smart aboneliği) HD kanallar da sunuyor olması, tüm kanallarının HD kalitesinde olacağı anlamına gelmez. SD olan normal kanallar yine SD kalitesinde yayın yapıyor olacaktır. Sadece HD kanalların HD programları HD kalitesinde izlenecektir.
1.2) DVD, Divx, Vcd Filmler
Standart dvd, divx ve vcd filmler de SD görüntülerdir. Dvd filmlerin çözünürlüğü maksimum 720x576 olabilir. Standart divx filmlerin ise çözünürlüğü yine 720x576 veya daha düşük olabilir.
Aslında Divx bir sıkıştırma formatı olduğu için, 1280x720 çözünürlüğünde de Divx filmler olabilir. Ancak bu çözünürlükteki görüntüler Divx değil, 720p olarak anılır. Divx denildiği zaman genelde Dvd’den rip’lenmiş (sıkıştırılarak ve özel bir dosya formatına dönüştürülerek boyutu küçültülmüş) görüntü anlaşılır.
1.3) Bluray ve HD-Dvd Filmler
En önemli ve yaygın 1080p görüntü kaynakları olduklarını söyleyebiliriz. Genel olarak tüm Bluray ve HD-Dvd filmlerin 1080p olduğunu dikkate alabilirsiniz.
1.4) HD Kaynaklardan Rip’lenmiş Görüntüler (HD Rip)
Burada “rip’lemek” işlemi, orijinal dosya boyutu yüksek olan (25-50 GB) Bluray veya HD-Dvd disklerdeki filmlerin bilgisayar ortamında özel bir formatta sıkıştırılarak, dosya boyutlarının düşürülmesidir. En yaygın format, yani dosya uzantısı MKV’dir (matroska kodek). Ayrıca HD yayın yapan televizyon kanallarından kaydedilerek hazırlanan MKV formatında HD görüntüler de mevcuttur. Bu şekilde hazırlanan güncel dizi ve belgeseller de internet ortamında bulunmaktadır.
“HD Rip” görüntülerde görüntü kalitesi, rip işlemini yapan kişinin (veya grubun) bilgisine, becerisine bağlıdır.
Genel olarak 720p olarak rip’lenen 2 saatlik bir filmin dosya boyutu 4,45 GB (bir DVD kadar) ve 1080p olarak rip’lenen 2 saatlik bir filmin dosya boyutu 8 GB olur.
HD-Rip görüntüler başta bilgisayarlar olmak üzere, HD görüntüleri oynatma özelliği olan cihazlar ile izlenebilmektedir. Son dönemde NMT (Network Media Tank) genel ismi ile anılan ve yüksek çözünürlüklü MKV dosyaları oynatabilen, harici hard-disk takılabilen cihazlar yaygınlaşmaktadır. Bu cihazlar hakkında daha detaylı bilgi için forumumuzun “ Bluray/HD-DVD/DVD/Divx Oynatıcı” alt forumunu ziyaret edebilirsiniz.
1.5) Next-Gen (Yeni Nesil) Oyun Konsolları
Yeni nesil oyun konsolları olan Playstation3 (PS3) ve Xbox360, HD görüntü vermektedir. Yeni nesil olarak anılan Nintendo Wii oyun konsolu ise HD görüntü (yani 720p veya 1080i/p) vermemektedir.
PS3 ve Xbox360 oyunlarının önemli bir kısmı native (doğal) 1080p değildir.
Özellikle PS3 ile Bluray filmler izlenebildiği için 1080p görüntü alınabilmektedir. Fakat bu, tüm PS3 oyunlarının native (doğal) 1080p@60hz (yani 1920x1080 çözünürlükte, saniyede 60 kare) olduğu anlamına gelmez ve bir oyunun kaynağında 1920x1080 çözünürlükte ve saniyede 60 kare olması ile 1920x1080 çözünürlüğe upscale edilmiş (ölçeklendirilmiş) olması arasında fark vardır. Yani televizyonunuzun gelen sinyali 1080p olarak algılaması, ekrandaki görüntünün native (doğal) 1080p kalitesinde olduğunu ispatlayan bir durum değildir.
Xbox360 oyun konsolunda da istisnalar hariç oyunlar native 1080p destekli değildir. Oyun kapaklarının arkasında 1080p yazdığını görebilirsiniz. Bunu bir pazarlama hilesi olarak düşünebilirsiniz, çünkü istisnalar hariç Xbox360 oyunlarının çözünürlüğü 1080p değildir; Xbox360 tarafından 1080p’ye upscale işlemi yapılmaktadır Dolayısıyla görüntü kalitesi doğal 1080p@60hz olan bir görüntü gibi olmayacaktır.
Not : Eğer hangi oyunların doğal 1080p destekli olduğunu gösteren bir listeniz var ise, lütfen buraya ilave edilmesi için bildiriniz.
1.6) Diğer HD Görüntü Kaynakları
Yukarıdaki kategorilere girmeyen ve internetten temin edilebilen bazı HD görüntüler :
- Üreticilerin hazırlamış olduğu HD demo videoları
- Film fragmanları
__________________
