Klima’nın Tarihçesi ve Keşfi

Klima yaz aylarının ve havasız ortamların vazgeçilmez cihazlarından biri. Klima’nın nasıl ortaya çıktığını hiç düşündünüz mü?

Antik Romalılar’ın evlerini soğutmak için su kemerinden gelen suyu o evlerin duvarlarında dolaştırdığı bilinmektedir. Tabii ki o dönemde suyun kullanımı pahalı olduğundan dolayı bu yöntemi sadece zengin olanlar kullanabilmekteydi. Orta çay İran’ında da sarnıçlar ve rüzgar kulelerinin yardımıyla sıcak havalarda soğutulan binalar bulunmaktaydı. Rüzgar kuleleri, rüzgarı binaların pencerelerine ve zeminine yönlendirmek için pervanelere sahipti. Sarnıçtaki su buharlaştıkça binanın içindeki hava soğutulmaktaydı.

1820’de, İngiliz bilim adamı ve mucit Micheal Faraday, sıkıştırılan ve sıvılaştırılmış amonyağın buharlaşmasıyla havayı soğuttuğunu keşfetti. 1842’de ise Florida’lı doktor John Gorrie, buz üretmek amacıyla kompresör teknolojisini kullandı. Dr. Gorrie buz yapan makinesini son olarak binaların sıcaklıklarını ayarlamak amacıyla da kullanmayı umuyordu. Dr. Gorrie tüm şehri bile soğutacak sistem planlıyordu. 1851’de bu mucit doktor çok iyi çalışmamasına rağmen buz yapan makinenin patentini almayı başardı. Finansal destekçisinin ölmesiyle birlikte Gorrie, makineyi geliştirecek parayı bulamadı. Dr. Gorrie 1855’te fakirlik sorunuyla boğuşarak öldü ve 50 yıl iklimlendirme fikri ertelenmiş oldu.

1902’de ilk modern klima Willis Haviland Carrier tarafından icat edilmiştir. Bir fabrika için endüstriyel amaçlı icat edilen bu cihaz hem sıcaklık kontrolü hem de nem kontrolü yapabilmekteydi. Ancak 1950’lerde evlerde kullanım amacıyla satış artmıştır. İlk klimalarda amonyak, metil klorid ve propan gibi kaçak durumlarında ölümcül sonuçlar doğurabilecek zehirli gazlar kullanılıyordu. Sonrasında ozona zarar vermeyen ve güvenli soğutkan gazlar geliştirilmiştir. R-410A gibi gazlar bunlara örnektir.