Huzuristan Temiz Bilgi Platformu
Bu konunun bir gramer tartışması olduğunu. TDK sözlükten baktığımızda konumuza ilişkin bir kaç açıklama şu şekilde;
Çekinmek: Bir şey sürünmek. “Sürmeler çekinmiş bir kadın.
Çekilmek: Tartılmak. Parça hâlindeki et kıyma biçimine getirilmek.
Şimdi baktığımızda “çekinmek” sözcüğünde işin kişinin kendisi tarafından yapıldığı anlamı var. Çekilmek de ise karşıdaki kişinin sizin üzerine uyguladığı bir durum söz konusu. Ama fotoğraf işine nasıl baktığımız önemli. O halde kişi kendini çekiyorsa çekiniyor demektir. Başkası çekiyorsa başkası tarafından “çekiliyor” demektir. Ama “Gel fotoğraf çekilelim.” cümlesi ne kadar doğru bilemiyorum tabi.
Bazı mantıklı açıklamalar şunlar:
Söz konusu eylemin adı “fotoğraf çek-“tir. Bu eylem, eylemi gerçekleştiren kişi(özne) açısından ele alındığında “fotoğraf çek-” olarak adlandırılır. Gerçekleştirilen eylemden etkilenen kişi(nesne) açısından ele alındığında ise eylemin ismi “fotoğraf çekin-” olur.
“Fotoğraf çekilmek” şeklindeki kullanım yanlıştır.
Gel yanıma da benim telefonla beraber çekinelim.
Evin fotoğrafını çektireceğim.
Örneklerde açıklandığı üzere ‘çekilmek’ olayı pek kabul görmüyor. Sonuç olarak başkası yapıyorsa kişi “fotoğrafını çektiriyor”dur. Eğer ki kendisini çekiyorsa “fotoğraf çekiniyor”dur.