Pelet Nedir? pelet ne demektir pelet yakıtı nasıl olur andıç pelet

Sözlüklerde pelet (pellet) için; topak, yumak, tablet, misket gibi karşılıklar yer alıyor. Pelet, tavşan veya kaz yemine benzeyen, küçük, silindirik bir forma sahiptir. Genellikle 6 - 12 mm çapında, 10 – 30 mm arasında uzunluğu olan bu küçük topaklar, sıkıştırılmış talaş, odun yongaları, ağaç kabuğu, zirai ürünler, ekinlerin sapları, fındık, badem, ceviz kabukları, hatta atık kağıt gibi maddelerden yapılıyor. Bazı pelet yakıtlı uygulamaları biyoyakıt çeşitleri ile genişletilebiliyor. Mısır koçanları, pancar küspesi, ayçiçeği çenekleri, kurumuş zeytin, kiraz çekirdekleri, soyafasulyesi gibi biyolojik ürünler de pelet üretiminde kullanılabiliyor.
Pelet Yakıtlı Sistemlerin Avantajları

1. Odun pelet yakıtlar fosil yakıtlara göre çok daha ucuzdur.
2. Yenilenebilir bir kaynaktır, kendi öz kaynaklarımızdan beslenir.
3. Odun pelet ısıtma sistemleri, ozon
dostudur ve Kyoto Protokolüne göre kabul edilebilir CO salınım eşik değerlerinin altındadır. Katı yakıtlı sistemler içinde en temiz yanma sistemi pelet yakma sistemleridir.
4. Odun peletlerinin nakliyesi çok kolaydır, ferdi sistemler için paket halinde satın alınabilir veya merkezi ısıtma sistemleri için, tıpkı mazot tankerleri ile kalorifer yakıtlarının binanın deposuna bir hortum ve pompa sistemi ile nakledildiği gibi, nakledilerek depolanabilir.
5. Odun peletleri dünyanın her yerinde temin edilebilecek rafine bir biyokütledir.
6. Ticari pelet üretimi için ağaç kesilmesi gerekmez. Pelet ormanın atığını değerlendirir. Bu yönü ile, kolayca tutuşabilir orman atıklarının
toplanması sonucu, ormanların yangına karşı da korunmasına katkı sağlar.
7. Yeni teknolojili pelet yakma sistemleri otomatik yakıt beslemelidir; bu, daha düşük işletme giderleri ve konfor demektir.
8. Odun peletlerinin maliyeti kolaylıkla artış göstermez. Zira ithal değildir, dış ekonomi ve döviz dalgalanmalarından etkilenmez.
9. Odun peletleri çok yüksek sıcaklıkta yanar. Bu nedenle katı veya gaz atık ürün oluşumu çok düşüktür. 18 kiloluk bir torba pelletin külü sadece
85 gramdır.
10. Oduna oranla depolanması için çok daha az yer gerektirir.
11. İçerdiği nem oranı % 10’un altındadır. Bu oran odun yakıtlarda en az bir katının üzerindedir. Düşük nem oranı yanma veriminin yüksek olmasının dayanaklarından biridir.
12. Klasik katı yakıtı sistemlerde, bacalarda önemli oranda kreozot (katran ruhu) oluşur. Pelet sistemlerde ise kreozot hemen hemen hiç yoktur. Bu nedenle bir baca olmaksızın da dışarı egzost edilebilir (hermetik kombilerde olduğu gibi).
Bir Pelet Yakıtlı Soba veya
Kazanın İşletim Sistemi

Bir pelet sobada genel olarak şu komponentler vardır :
• Bir yakıt haznesi
• Bir burgu sistemi
• Üç üfleme fanı (yakma, yayılma ve egzoz için)
• Bir yanma odası (yansıtıcı paneller, yanma bölmesi, kül toplayıcı sistem)
• Bir vakum pompası
• Bir ana kumanda kutusu/panosu (veya “elektronik beyin”)

Pelet yakıcıların bir yakıt haznesi vardır, yaklaşık olarak 20 kg pelet alır. Peletler otomatik olarak, bir burgu sistemi ile yanma odasına taşınır ve ateşle temasıyla birlikte yanmaya başlar. Basit bir elektronik ateşleyici, ateşi yakar. Yakıt besleme sistemi, ısı çıktısının ölçüm değerleri tarafından komut alır, harici bir kadranda bu izlenebilir. Yanma havası, yanma odasına doğrudan bir egzos fan yardımıyla, mükemmel bir hava/yakıt karışımı sağlanarak, azami verim sağlayacak oranlarda iletilir. Taze hava, ısı eşanjöründen geçerek ve fan üfleme gücüyle odanın içine itilir, bunlar, hızını ayarlayabileceğiniz fanlardır.
Ayrıca, ısı, cam kapısından da yayılır. Bu ikili etki, gerçek ortam ısını ve buna paralel olmayan ısıl verimliliğini temin eder.

Pelet Yakıt Uygulamaları

Pelet sobalarının ısıtma kapasitesi 8,000 ile 90,000 Btu arasındadır. Evler, apartmanlar veya daireler için oldukça uygundur. Pelet sobaların fiyatı ABD’de, genellikle 1,700 ile 3,000 $ arasındadır. Tesisatı, odun yakıtlı ısıtıcılardan daha ucuzdur. Pek çoğu, doğrudan hava alır, çok pahalı baca ve kanallara ihtiyaç duyulmaz.
Yakıt hazneleri 16 - 60 kilogram yakıt alabilir, bu da gün boyunca, hatta daha fazla süre için ihtiyacı karşılayacak kapasitedir.
Çalışma süresi boyunca, gözetleme camı hariç, dış kasa sıcak değildir. Böyle olması temas halinde yanmalara, kazalara karşı emniyetlidir.
Fanların, kontrol ünitesi ve pelet besleyicinin çalışması için elektriğe ihtiyaç vardır. Normal koşullar altında, yaklaşık 100 kilowat-saat (kWh) ya da ayda 9 $ elektrik sarfiyatı vardır (ABD elektrik fiyatlarına göre).
Yeni teknolojiler sayesinde pellet yakma sistemlerinin verimi % 90’a ulaşmıştır. Ancak yoğuşma teknolojisi, pellet yakma sistemlerinde de uygulanmaya başlamıştır ve bu da verimin % 90’ların üzerine çıkmasını sağlamaktadır.

Pellet Yakıt

Pelet yakıtın 18 kilosu ABD’de 3–4 $ tutarındadır veya bir tonu 120–200 $’dır. Bir sezonda 3.5 ton odun yerine 1 ton pelet ısınma ihtiyacını karşılar. Temel ısınma sistemi pelet olan bir ev, yılda 2-3 ton arasında pelet tüketir. Bu elektrikli, gazlı sistemlerden daha ucuzdur. Yine önemli bir ölçüt olan sülfür oranı 0.05 ppm’in altındadır.
ABD Pelet Yakıtlar Enstitüsü (PFI) “Ulusal Konutlar için Pelet Yakıt Standartları”nı belirlemiştir ve pelet üreticilerini sertifikalandırır. İki temel standart vardır; bu standartlar premium (üstün kaliteli) ve standart tipleri tanımlar. İkisinin arasındaki fark, inorganik kül muhtevasındadır. Premium tipte bu oran % 1’in, standard tipte ise % 3’ün altında kalmalıdır. Premium, odundan yapılır, ağaç kabuğu vb. kullanılmaz. Her iki tip için beş yakıt karakteristiği tanımlanmıştır:

1. Hacim yoğunluğu 0.028 m3’te 18 kg’ın altında olmamalıdır.
2. Çap 635-794 mm arasında olmalıdır.
3. Azami uzunluk 127-254 mm arasında olmalıdır.
4. Toz oranı toplam ağırlığın % 0.5’ini
geçemez.
5. Sodyum muhtevası milyonda 300 birimin (ppm) altında olmalıdır.

Dünyada Pelet Yakıtlı
Sistemlerin Durumu

ABD
ABD’de 800.000 evde pelet yakıtlı sistem kullanılmaktadır.
20.yüzyıldan önce, Amerikalıların % 90’ı evlerini odun yakarak ısıtıyorlardı. Fosil yakıt kullanımı artarken, Amerikalıların yakıt olarak odun kullanımı oranı da düşmeye başladı. Öyle ki 1970’te % 1 oranına kadar inmişti. Ancak 70’li yıllardaki petrol bunalımı, odun yakıtlı ısıtma sistemlerine, bir yenilenebilir enerji seçeneği gibi ilgiyi artırmaya başladı. Pelet yakıt uygulamaları da ortaya çıkmaya başladı.
Günümüzde çok daha temiz, verimli ve güçlü odun ve pelet yakıtlı uygulamalar, modern konutlarda, geniş mekânlarda tercih edilebiliyor. Tabii ki ısıtılacak alana göre doğru biçimde uygulamanın boyutlandırılması çok önemli. Uygulama çok büyük olduğunda, yanma alevinin çok fazla olmasından ve enerji israfından kaçınma eğilimi vardır. Bu hem boşa giden yakıt ve para, hem de çevre kirliliği demektir. İyi bir satıcı müşterisinin gereksinimleri üzerinde konuşarak, bazı tahmini hesaplamalar yapabilir; 60.000 Btu (British Thermal Units) kapasiteli bir sobanın yaklaşık olarak 185 m2’lik bir alanı ısıtabileceği, 42,000 Btu’lük bir cihazın 120 m2’lik bir alanı ısıtabileceği gibi.
ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA) odun pelet ısıtmayı temiz yanma ve yenilenebilir kaynak oluşu itibarıyla destekliyor.
AB
Avrupa Birliği ülkelerinde belirli bir ölçeğe ulaşan 60 civarında pellet kazanı üreticisi bulunuyor. AB, 2005 yılında Biyokütle Eylem Planı’nı (COM2005-626 final), 2007’de de “Yenilenebilir Enerjiler Yol Haritası”nı yayınladı. Bu düzenlemeler, pelet yakıtlı sistemlerin AB’de yaygınlaşmasını hızlandırdı.
Fransa, pelet yakıtlı sistemlerin devletçe desteklendiği durumlara iyi bir örnektir. Fransa, bu sistemlere uyguladığı KDV oranını % 19.4’ten % 5.5’e indirdi. Bununla beraber sistem yatırım maliyetlerinde de % 50 vergi indirimine gitti. Bu politik yaklaşımın etkisiyle, 2003’te pelet kazan satışı 115 adet iken, 2005’te 1.932’ye, 2006’da 5.800’e ulaştı. Fransa, pelet sistemler konusunda patlama beklenen bir pazara sahip. Zira Fransa, AB’nin en büyük odun yakıtlı sistemler pazarı. Pelet sistemlere geçişi de bu nedenle çok kolay. Ayrıca hammadde kaynakları açısından da olabildiğince zengin.
Almanya, bu sistemler için 1999’dan itibaren sübvansiyon uyguladı. Böylelikle 1999’da 800 adet hacmindeki satışlar 2001’de 5.200, 2005’te 14.700 ve 2006’da 22.000’e ulaştı.
İsveç, akaryakıta ilave vergi uyguluyor. Danimarka ve İsveç, çok büyük pelet pazarları. Finlandiya ve Norveç de çok hızlı büyüyen pazarlar. Norveç’te ısınma alanında elektrikli ısınma sistemleri baskın konumda. Beş yıl önce, kış ortasında elektrik fiyatlarındaki önemli artış, Norveç’lilerin pelet sistemlere ilgisini artırdı. Devlet de bu sistemleri destekleyecek uygulamalar başlattı.
İngiltere ve İrlanda, pelet sistemlere 2006 yılında ilgi göstemeye başladı. Ancak bu ülkelerin hammadde kaynakları açısından avantajlı oldukları söylenemez.
İtalya, Akdeniz ülkeleri içindeki en hızlı büyüme gösteren pelet pazarı. Uzmanlar 2007’de 100.000 adet civarında pelet yakıtlı soba satıldığını ileri sürüyor. Ancak pelet üretiminin yetersiz kalması nedeniyle Avusturya’dan pelet ithal ediyor. Diğer Akdeniz ülkelerinde de benzer bir gelişme bekleniyor. İspanya’nın yüksek potansiyeline rağmen şimdilik işin başında sayılır. Portekiz için de benzer bir durum söz konusu. Yunanistan, pelet üretimine başlıyor. Gelecek iki yıl içinde de Yunanistan pelet pazarında ciddi bir hareketlilik bekleniyor. Avrupa’nin pelet pazarı liderleri Almanya ve Avusturya. Sekiz yıldır dinamik bir pazara sahipler. Avusturya, 2005 yılında pelet alanında önemli bir çıkış yaptı. Yükselen petrol fiyatlarının etkisiyle pelet sistemlerin satışlarının % 45’i yılın ilk ayında gerçekleşti. Ancak bu patlama, pelet fiyatlarını da olumsuz etkiledi. Bu da yılın geri kalan kısmında hızı azalttı. Avusturya’da merkezi pelet ısıtma sistemleri, pazar lideri konumunda. Yeni yapılan ısıtma sistemlerinin 2/3’ü de pellet yakıtlı sistemler.
AB’ye yeni üye ülkelerde ise büyük hammadde potansiyeli bulunuyor.
Uluslararası pelet pazarının bugünkü hacmi 2.7 milyon ton. Bunun 3.3 milyon tonu elektrik üretiminde kullanılıyor. Peletin ısınma sistemi kazanlarındaki verimi % 90, güç santralleri verimi ise % 30. Elektrik üretimi, peletin kullanıldığı tüm ülkelerde söz konusu değil. Örneğin Danimarka, İsveç, Hollanda, Belçika, elektrik üretiminde de pelet kullanırken, ABD, Almanya, Avusturya, İtalya ve Fransa’da pelet, elektrik üretiminde kullanılmıyor.
AB ülkeleri genelinde 286 adet pelet üreticisi olduğu kaydedilmiş.
Japonya ise pelet sistemlerin öncülerinden. 1982-1985 yılları arasında 30 adet pelet üretim tesisi kurulmuş. Japonya’nın en büyük enerji şirketi Kansai Electric Power, ABD’den 60.000 ton pelet ithal edeceğini duyurdu. ABD bir yandan pelet ihraç ederken, öte yandan ülke ihtiyaçlarını daha iyi seviyede karşılaması gerekiyor. Peletle ilgili araştırdığımız forumlarda Amerikalıların pelet konusundaki en büyük şikâyetinin “peletin yeterli seviyede arz edilmeyişi” olduğunu görüyoruz.
Özetle, pelet yakıtlı sistemleri ABD’den Japonya’ya ve AB ülkelerine kadar salgın hastalık hızında ilerliyor. Almanya’da sadece pelet alanı ile sınırlı fuar var, bu isimde dergiler yayınlanıyor.

Çevreci, ulusal kaynakları kullanan, verimli ısınma teknolojisi: Pelet

Dünya eski bilgilerini tazeledi; yeni bir teknoloji, hatta yeni bir sektör ortaya çıkardı. Kimileri 80’li, kimileri 90’lı
yıllarda bu uluslararası yeni enerji akımına katıldı, kimileri de 2000’li yıllarda... Ama halâ Türkiye için bir meçhul.. Türkiye’nin coğrafi konumuna, bitki örtüsüne bakıldığında çoktan pelet cenneti olduğuna inanan bazı yabancı kuruluşlar, işbirlikleri oluşturmak için ülkemize gelmeyi planlıyordu. Türkiye’de bu alanda çalışan firmaları da iş toplantılarına davet etmek amacıyla araştırınca, bulabildikleri tek kaynak, Termodinamik dergimizin eski sayılarının birinde yayınlanan -çeviri kaynaklı- bir yazı olunca eni konu şaşırdılar. Zira genellikle bu alanda ülkelerin en çok ihtiyaç duydukları şey; hammadde kaynakları. Ülkemiz de -pek çok doğal kaynakta olduğu gibi- pelet hammadde kaynakları açısından bir hayli zengin.
Kazan sanayimiz de en azından ISK sektörünün en eski kollarından biri ve haliyle birikim sahibi. Tek eksik, işin “pazarlanabilir” olduğunu ve ticari katma değer sağlayacağını görebilmek.