| Yazar | Mesaj #18519 12-12-2009 12:55 GMT+2 saat | |||||||
|
| Tecrübe Puanı.: 96% |
Ruh Hali: Neþeli
 |
| Mesaj 4213 |
| Şehir: istanbul |
Ülke:  |
| Meslek: gecelerin adamı :)) |
| Yaş: 36 |
657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNU
KANUN NO: 657 KABUL TARİHİ: 14.7.1965
YAYIM TARİHİ:23.07.1965 RESMİ GAZETE:12056
(Düstur ile yayımı: Tertip 5, Cilt: 4)
---------------------------------------------------------------------
KISIM -1-
GENEL HÜKÜMLER
BÖLÜM: 1
KAPSAM, AMAÇ, TEMEL İLKELER, İSTİHDAM ŞEKİLLERİ
Kapsam :
MADDE. 1- (31.7.1970 gün ve 1327 Sayılı Kanun, 23.12.1972 gün ve 2 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 31.5.1974 gün ve 12 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değiştirilen bu maddenin 15.5.1975 gün ve 1897 sayılı Kanunla değişik şekil.)
Bu kanun, Genel ve Katma Bütçeli Kurumlar, İl Özel İdareleri,Belediyeler, İl Özel İdareleri ve Belediyelerinin kurdukları birlikler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, kanunlarla kurulan fonlarda, kefalet sandıklarında veya Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde çalışan memurlar hakkında uygulanır.
Sözleşmeli ve geçici personel hakkında bu Kanunda belirtilen özel hükümler uygulanır. Anayasa Mahkemesi üye ve yedek üyeleri ile raportörleri, hakimlik ve savcılık mesleklerinde veya bu mesleklerden sayılan görevlerde bulunanlar, Danıştay ve Sayıştay meslek mensupları ve Sayıştay Savcı ve yardımcıları, Üniversitelerin, İktisadi ve Ticari İlimler Akademilerinin, Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademilerinin, Devlet Güzel Sanatlar Akademilerinin, Türkiye ve Orta-Doğu Amme İdaresi Enstitüsünün öğretim üye ve yardımcıları; Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası üyeleri, Genelkurmay Mehteran Bölüğü sanatkârları, Devlet Tiyatrosu ile Devlet Opera ve Balesi ve Belediye Opera ve tiyatroları ile şehir ve Belediye Konservatuar ve orkestralarının sanatkar memurları, uzman memurları, uygulatıcı uzman memurları ve stajyerleri; Spor-Toto Teşkilatında çalışan personel
Amaç :
MADDE. 2- (22.12.1972 gün ve 2 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik şekli.)
Bu kanun, Devlet memurlarının hizmet şartlarını, niteliklerini, atanma ve yetiştirilmelerini, ilerleme ve yükselmelerini, ödev, hak,yüküm ve sorumluluklarını, aylıklarını ve ödeneklerini ve diğer özlük işlerini düzenler.
Bu Kanunun uygulanmasını göstermek veya emrettiği hususları belirtmek üzere tüzükler çıkarılır. Bu kanunda öngörülen yönetmelikler Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulur.
Temel İlkeler :
MADDE. 3- (31.7.1970 gün ve 1327 Sayılı Kanunla değişik şekli.)
Bu kanunun temel ilkeleri şunlardır.
Sınıflandırma :
A) Devlet Kamu hizmetleri görevlerini ve bu görevlerde çalışan Devlet memurlarını görevlerin gerektirdiği niteliklere ve mesleklere göre sınıflara ayırmaktır.
Kariyer :
B) Devlet memurlarına, yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanı sağlamaktadır.
Liyakat :
C) Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini liyakat sistemi ne dayandırmak bu sistemin eşit imkanlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmaktır.
İstihdam Şekilleri :
MADDE. 4- (31.7.1970 gün ve 1327 Sayılı Kanun, 23.12.1972 gün ve 2 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 22.8.1973 gün ve 7 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 31.5.1974 gün ve 12 sayılı kanun Hükmünde Kararname ile değiştirilen bu maddenin 15.5.1975 gün ve 1897 Sayılı Kanunla değişik şekli.)
Kamu hizmetleri; memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle gördürür.
A)Memur:
Mevcut kuruluş biçimine bakılmaksızın, Devlet ve diğer kamu tüzel kişiliklerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini ifa ile görevlendirilenler, bu kanunun uygulanmasında memur sayılır.
B)Sözleşmeli Personel:
Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerini hazırlanması,gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, kurumun teklifi üzerine Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşleri alınarak Bakanlar Kurulunca geçici olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir.
Bunlara Ödenebilecek ücretlerin üst sınırları Bakanlar Kurulunca kararlaştırılır. Ancak, yabancı uyrukluların; tarihi belge ve eski harflerle yazılmış arşiv kayıtlarını değerlendirilenlerin mütercimlerin; tercümanların; dava adedinin azlığı nedeni ile kadrolu avukat istihdamının gerekli olmadığı hallerde, Bakanlar Kurulunca tespit edilecek esas ve şartlarla tabip veya uzman tabiplerin; Adli Tıp Müessesesi uzmanlarının; Devlet Konservatuarları sanatçı öğretim üyelerinin; İstanbul Belediyesi Konservatuarı sanatçılarının; Milli Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı ve dış kuruluşlarda belirli bazı hizmetlerde çalıştırılacak personelin de zorunlu hallerde sözleşme ile istihdamları caizdir.
C) Geçici Personel :
Bir yıldan az süreli veya mevsimlik hizmet olduğuna Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşlerine dayanılarak Bakanlar Kurulunca karar verilen görevlerde ve belirtilen ücret ve adet sınırları içinde sözleşme ile çalıştırılan ve işçi sayılmayan kimselerdir.
D) İşçiler :
(A),(B) ve (C) fıkralarında belirtilenler dışında kalan kişilerdir. Bunlar hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz.
Dört İstihdam Şekli Dışında Personel Çalıştırılamayacağı :
MADDE. 5- (23.12.1972 gün ve 2 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik şekli)
Bu kanuna tabi kurumlar, dördüncü maddede yazılı dört istihdam şekli dışında personel çalıştıramazlar.
BÖLÜM : 2
ÖDEV VE SORUMLULUKLAR
Sadakat :
MADDE. 6- (12.5.1982 gün ve 2670 Sayılı Kanunla değişik şekli.) Devlet memurları, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve kanunlarına sadakatle bağlı kalmak ve milletin hizmetinde Türkiye Cumhuriyeti kanunlarını sadakatle uygulamak zorundadır. Devlet memurları bu hususu "Asli Devlet Memurluğuna" atandıktan sonra en geç bir ay içinde kurumlarınca düzenlenecek merasimle yetkili amirlerini huzurunda yapacakları yeminle belirtirler ve özlük dosyalarına konulacak aşağıdaki "Yemin Belgesi" ‘ni imzalayarak göreve başlarlar."Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına, Atatürk İnkılâp ve İlkelerine, Anayasada ifadesi bulunan Türk Milliyetçiliğine sakatla bağlı kalacağıma; Türkiye Cumhuriyeti kanunlarını milletin hizmetinde olarak tarafsız ve eşitlik ilkelerine bağlı kalarak uygulayacağıma; Türk Milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlerini benimseyip, koruyup bunları geliştirmek için çalışacağıma; insan haklarına ve Anayasanın temel ilkelerine dayanan milli, demokratik, laik, bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyetine karşı görev ve sorumluluklarımı bilerek, bunları davranış halinde göstereceğime namusum ve şerefim üzerine yemin ederim."
Tarafsızlık ve Devlete Bağlılık :
MADDE 7- (12.5.1982 gün ve 2670 Sayılı Kanunla değişik şekli.) Devlet memurları siyasi partiye üye olamazlar, herhangi bir siyasi parti, kişi veya zümrenin yararını veya zararını hedef tutan bir davranışta bulunamazlar; görevlerini yerine getirirken dil,ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep gibi ayırım yapamazlar; hiçbir şekilde siyasi ve ideolojik amaçlı beyanda ve eylemde bulunamazlar ve bu eylemlere katılamazlar.
Devlet Memurları her durumda Devletin menfaatlerini korumak mecburiyetindedirler. Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve kanunlarına aykırı olan, memleketin bağımsızlığını ve bütünlüğünü bozan Türkiye Cumhuriyetinin güvenliğini tehlikeye düşüren herhangi bir faaliyette bulunamazlar. Aynı nitelikte faaliyet gösteren herhangi bir harekete, gruplaşmaya, teşekküle veya derneğe katılamazlar. Bunlara yardım edemezler.
Davranış ve işbirliği :
MADDE 8- Devlet Memurları, resmi sıfatlarının gerektirdiği itibar ve güvene layık oldukları hizmet içindeki ve dışındaki davranışlarıyla göstermek zorundadırlar. Devlet memurlarının işbirliği içinde çalışmaları esastır.
Yurt Dışında Davranış :
MADDE 9- Devlet memurlarından sürekli veya geçici görevle veya yetişme, inceleme ve araştırma için yabancı memleketlerde bulunanlar. Devlet itibarını veya görev haysiyetini zedeleyici fiil ve davranışlarda bulunamazlar.
Amir Durumunda Olan Devlet Memurlarının Görev ve Sorumlulukları :
MADDE 10- Devlet memurları amiri oldukları kuruluş ve hizmet birimlerinde kanun, tüzük ve yönetmeliklerle belirlenene görevleri zamanında ve eksiksiz olarak yapmaktan ve yaptırmaktan, maiyetindeki memurlarını yetiştirmekten hal ve hareketlerini takip ve kontrol etmekten görevli ve sorumludurlar.
Amir, maiyetindeki memurlara hakkaniyet ve eşitlik içinde davranır. Âmirlik yetkisini kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslar içinde kullanır. Amir, maiyetindeki memurlara kanunlara aykırı emir veremez ve maiyetindeki memurdan hususi bir menfaat temin edecek bir talipte bulunamaz hediyesini kabul edemez ve borç alamaz.
Devlet Memurlarının Görev ve Sorumlulukları :
MADDE 11- Devlet memurları kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslara uymakla ve amirler tarafından verilen görevleri yerine getirmekle yükümlü ve görevlerinin iyi ve doğru yürütülmesinden amirlerine karşı sorumludurlar.
Devlet memuru amirinden aldığı emri, Anayasa, kanun,tüzük ve yönetmelik hükümlerine aykırı görürse, yerine getirmez ve bu aykırılığı o emri verene bildirir. Amir emrinde ısrar eder ve bu emrini yazı ile yenilerse memur bu emri yapmağı mecburdur. Ancak emrin yerine getirilmesinden doğacak sorumluluk emri verene aittir.
Konusu suç teşkil eden emri, hiçbir suretle yerine getirilmez; yerine getiren kimse sorumluluktan kurtulamaz.
Acele hallerde kamu düzeninin ve kamu güvenliğinin korunması için kanunla gösterilen istisnalar saklıdır.
Kişisel Sorumluluk ve Zarar :
MADDE 12- Devlet memurları, görevlerini dikkat ve itina ile yerine getirmek ve kendilerine teslim edilen Devlet malını korumak ve her an hizmete hazır halde bulundurmak için gerekli tedbirleri almak zorundadırlar.
Devlet memurunun kasıt, kusur, ihmal ve tedbirsizliği sonucu idare zarara uğratılmışsa, bu zararın ilgili memur tarafından rayiç bedeli üzerinden ödenmesi esastır.
Zararların ödettirilmesinde bu konudaki genel hükümler uygulanır. Ancak fiilin meydana geldiği tarihte en alt derecenin birinci kademesinde bulunan memurun brüt aylığının yarısını geçmeyen zararlar, kabul etmesi halinde disiplin amiri veya yetkili disiplin kurulu kararına göre ilgili memurca ödenir.
Kişilerin Uğradıkları Zararlar :
MADDE 13- Kişiler, kamu hukukuna tabi görevlerle ilgili olarak uğradıkları Zaralardan ötürü, bu görevleri yerine getiren personel aleyhine değil ilgili kurum aleyhine dava açarlar. Kurumun, genel hükümlere göre sorumlu personele rükû hakkı saklıdır.12 enci maddeyle bu maddede belirtilen zararların nevi, miktarlarının tespiti, takibi amirlerinin sorumlulukları ve yapılacak işlemlerle ilgili diğer hususlar Başbakanlıkça düzenlenecek yönetmelikle belirlenir.
Mal Bildirimi :
MADDE 14- Devlet memurları, kendileriyle eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmaz malları,alacak ve borçları hakkında, özel kanunda yazılı hükümler uyarınca, mal bildirimi verirler.
Basına Bilgi veya Demeç Verme :
MADDE 15- Devlet memurları kamu görevleri hakkında; basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kuramlarına bilgi ve demeç veremezler. Bu konuda gerekli bilgi ancak bakanın yetkili kılacağı görevli; illerde valiler veya yetkili kılacağı görevli tarafından verilebilir. Askeri hizmet ile ilgili bilgiler özel kanunlarının yetkili kıldığı personel dışında hiçbir kimse tarafından açıklanamaz.
Resmi Belge, Araç ve Gereçlerin Yetki Verilen Mahaller Dışına Çıkartılmaması ve İadesi :
MADDE 16- Devlet Memurları görevleri ile ilgili resmi belge, araç ve gereçleri, yetki verilen mahaller dışına çıkaramazlar, hususi işlerinde kullanamazlar. Devlet memurları görevleri icabı kendilerine teslim edilen resmi belge, araç ve gereçleri görevleri sona erdiği zaman iade etmek zorundadırlar. Bu zorunluluk memurun mirasçılarına da şamildir.
BÖLÜM: 3
GENEL HAKLAR
Uygulamayı İsteme Hakkı :
MADDE 17- Devlet memurları, bu kanun ve bu kanuna dayanılarak yayınlanan tüzük ve yönetmeliklere göre tayin ve tespit olunup yürürlükte bulunan hükümlerin kendileri hakkında aynen uygulamasını istemek hakkına sahiptirler.
Güvenlik :
MADDE 18- Kanunlarda yazılı haller dışında Devlet memurunun memurluğuna son verilmez, aylık ve başka hakları elinden alınmaz.
Emeklilik :
MADDE 19- Devlet memurlarının, özel kanunda yazılı belirli şartlar içinde, emeklilik hakları vardır.
Çekilme :
MADDE 20- Devlet memurları, bu kanunda belirtilen esaslara göre memurluktan çekilebilirler.
Müracaat, Şikayet ve Dava Açma :
MADDE 21- Devlet memurları kurumlarıyla ilgili resmi ve şahsi işlerinden dolayı müracaat; amirleri veya kurumları tarafından kendilerine uygulanan idari eylem ve işlemlerden dolayı şikayet ve dava açma hakkına sahiptirler. Müracaat ve şikayetler söz veya yazı ile en yakın amirden başlayarak silsile yolu ile şikayet edilen amirler atlanarak yapılır. Müracaat ve şikayetler incelenerek en kısa zamanda ilgiliye bildirilir. Müracaat ve şikayetlerle ilgili esas ve usuller Başbakanlıkça hazırlanacak bir yönetmelikle düzenlenir.
Sendika Kurma :
MADDE 22 - (23.12.1972 gün ve 2 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
İzin :
MADDE 23 - Devlet memurları, bu kanunda gösterilen süre ve şartlarla izin hakkına sahiptirler.
Kovuşturma ve Yargılama :
MADDE 24- Devlet memurlarının görevleriyle ilgili veya görevleri sırasında işledikleri suçlardan dolayı soruşturma ve kovuşturma yapılması ve haklarında dava açılması özel hükümlere tabidir.
İsnat ve İftiralara Karşı Koruma :
MADDE 25- Devlet memurları hakkındaki ihbar ve şikayetler, garaz veya mücerret hakaret için, uydurma bir suç isnadı suretiyle yapıldığı ve soruşturma veya yargılamanın tabi olduğu kanuni işlem sonucundan bu isnat sahip takdirde, merkezde bu memurun en büyük amiri, illerde valiler, isnatta bulunanlar hakkında kamu davası açılmasını Cumhuriyet Savcılığından isterler.
BÖLÜM : 4
YASAKLAR
Toplu Eylem ve Hareketlerde Bulunma Yasağı:
MADDE 26- Bu kanunun 21 enci maddesi ile hükme bağlanan hakkın kullanılmasında birden fazla Devlet memurunun toplu olarak söz ve yazı ile müracaatları ve şikayetleri yasaktır.
Devlet memurlarının kamu hizmetlerini aksatacak şekilde memurluktan kasıtlı olarak birlikte çekilmeleri veya görevlerine gelmemeleri veya görevlerine gelişte Devlet hizmetlerinin ve işlerinin yavaşlatılması veya aksatılması sonucunu doğuracak eylem ve hareketlerde bulunmaları yasaktır.
Grev Yasağı :
MADDE 27- Devlet memurlarının greve karar vermeleri, grev tertiplemeleri, ilan etmeleri, bu yolda propaganda yapmaları yasaktır. Devlet memurları, herhangi bir greve veya grev teşebbüsüne katılamaz,grevi destekleyemez veya teşvik edemezler.
Ticaret ve Diğer Kazanç Getirici Faaliyetlerde Bulunma Yasağı :
MADDE 28- (31.7.1970 Gün ve 1327 sayılı Kanun, 31.5.1974 gün ve 12 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değiştirilen bu maddenin 15.5.1975 gün ve 1879 Sayılı Kanunla değişik şekli.)
Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kolektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsiler alacakları görevler hariç).
Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri ile kanunla kurulmuş yardım sandıklarının yönetim ve denetim kurulları üyelikleri görevleri ve özel kanunlarda belirtilen görevler bu yasaklamanın dışındadır.
Eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler.
Hediye Alma, Menfaat Sağlama Yasağı:
MADDE 29- Devlet memurlarının doğrudan doğruya veya aracı eliyle hediye istemelere ve görevleri sırasında olmasa dahi menfaat sağlama amacı ile hediye kabul etmeleri veya iş sahiplerinden borç para istemeleri ve almaları yasaktır.
Denetimindeki Teşebbüsten Menfaat Sağlama Yasağı:
MADDE 30- Devlet memurunun, denetimi altında bulunan veya kendi görevi veya mensup olduğu kurum ile ilgisi olan bir teşebbüsten, doğrudan doğruya veya aracı eliyle her ne ad altında olursa olsun bir menfaat sağlaması yasaktır.
Gizli Bilgileri Açıklama Yasağı:
MADDE 31- (12.5.1982 gün ve 2670 Sayılı Kanunda değişik şekli.) Devlet memurlarının kamu hizmetleri ile ilgili gizli bilgileri görevlerinden ayrılmış bile olsalar, yetkili bakanın yazılı izni olmadıkça açıklamaları yasaktır.
KISIM - I
SINIFLANDIRMA
Sınıf:
MADDE 32- (31.7.1970 gün ve 1327 Sayılı Kanunla değiştirilen bu madde 15.5.1975 gün ve 1879 Sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmıştır.)
Kadroların Tespiti:
MADDE 33- (31.7.1970 gün ve 1327 Sayılı Kanun, 23.12.1972 gün ve 2 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değiştirilen bu maddenin 15.5.1975 gün ve 1897 Sayılı Kanunla değişik şekli.)
Kadrosuz memur çalıştırılamaz:
Genel ve Katma Bütçeli kuruluşlarla bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar; kanunlarla kurulan fonlar, kefalet sandıkları ve Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde memur deyimine giren kişilere gördürülen hizmetlerin gerektirdiği görevler için tespit olunan kadrolar Genel Kadro Kanununda gösterilir. Milli Güvenliğe ilişkin kadrolardan gizli kalması gerekenler hakkında bu hüküm uygulanmaz.
İl özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birliklerin kadroları yetkili organlarınca hazırlanarak İçişleri Bakanlığının onayı ile tamamlanır.
Yukarıdaki fıkrada sözü edilen kadroların kaldırılması veya bu kadrolarda yapılacak değişiklikler de aynı usule tabidir.
Kadroların Hazırlanması:
MADDE 34- (31.7.1970 gün ve 1327 Sayılı Kanunla değişik şekli.)
Devlet memurları için kurumlarınca teklif edilen kadrolar Maliye Bakanlığı, Devlet Personel Başkanlığı ve ilgili kurumca birlikte hazırlanır.
1,2,3 ve 4 üncü derece kadro ihdas edilebilmesi için ayrıca Maliye Bakanlığı ile Devlet Personel Başkanlığının görüşüne dayanılarak Bakanlar Kurulu Kararı alınması şarttır. (Milli Güvenliğe ilişkin kadrolar dairesizce hazırlanır ve özel kanununda yazılı şekle uygun olarak onanır.)
Kadro Cetvelleri:
MADDE 35- (31.7.1970 gün ve 1327 sayılı Kanunla değişik şekli.) 33 ve 34 üncü maddeler uyarınca hazırlanan kadro cetvellerinde: Her kurum için gerekli kadroların sınıfı, derecesi, unvanı ve adedi gösterilir.
Tesis Edilen Sınıflar:
MADDE 36- (23.12.1972 gün ve 2 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname. 31.5.1973 gün ve 5 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 18.10.1973 gün ve 8 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 31.5.1974 gün ve 12 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 15.5.1975 gün ve 1897 sayılı Kanunla değiştirilen bu maddenin 29.11.1984 gün ve 243 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik şekli.)
Bu Kanuna tabi kurumlarda çalıştırılan memurların sınıfları aşağıda gösterilmiştir.
I - GENEL İDARE HİZMETLERİ SINIFI :
Bu kanunun kapsamına dahil kurumlarda yönetim, icra büro ve benzeri hizmetleri gören ve bu Kanunla tespit edilen diğer sınıflara girmeyen memurlar Genel İdare Hizmetleri sınıfını teşkil eder.
IH - TEKNİK HİZMETLER SINIFI :
Bu Kanunun kapsamına giren kurumlarda meslekleriyle ilgili görevleri fiilen ifa eden ve meri hükümlere göre yüksek mühendis,mühendis, yüksek mimar, jeolog, hidrojeolog, hidrolog, jeofizikci, fizikçi, kimyager, matematikçi, istatiskçi, yöneylemci (Hareket araştırmacısı) Matematiksel iktisatçı, ekonomici ve benzeri ile teknik öğretmen okullarından mezun olup ta öğretmenlik mesleği dışında teknik hizmetlerde çalışanlar 3437 ve 9.5.l969 tarih 1177 sayılı Kanunlara göre tütün eksperi yetiştirilenler ile müskirat ve çay eksperleri, fen memuru, yüksek tekniker, tekniker, teknisyen ve emsali teknik unvanlara sahip olup, en az orta derecede mesleki tahsil görmüş bulunanlar, Teknik Hizmetler sınıfını teşkil eder
KAMU KURUM VE KURULUŞLARINDA ÇALIŞAN PERSNELİN KILIK KIYAFETLERİNE DAİR YÖNETMELİK
YAYIM TARİHİ:1.2.1982 TEBLİĞLER DERGİSİ: 2195
1. BÖLÜM
GENEL HÜKÜMETLER
AMAÇ:
MADDE 1... Bu yönetmeliğin amaçları her derece ve türdeki okullarda:
1. Yönetici, öğretmen ve diğer görevlilerle öğrencilerin Atatürk İnkılap ve ilkelerine uygun,uygar,aşırılıklara kaçmayan ve sade bir kılık kıyafette sağlamaktır.
2. Kılık kıyafette birlik,bütünlük,uyum ve düzen sağlamaktır.
3. Öğrencilere kılık kıyafet yönünden toplumumuzun özelliklerine uygun tavır, tutum ve alışkanlıklar kazandırmaktadır.
KAPSAM :
MADDE 2... Bu yönetmelik her derece ve türdeki resmi ve özel okulların (askeri okullar,Polis Kolejleri gibi resmi üniforması bulunan okullar hariç) öğrencileri ile bu kurumlarda görevli yönetici,öğretmen ve diğer personel kılık kıyafetlerinin düzenlemesine ilişkin esasları kapsar.
DAYANAK :
MADDE 3... Bu yönetmelik 2413 sayalı «Bilumum Devlet Memurlarının Kıyafetleri ile ilgili Kararname» ile; 2596 sayılı « Bazı Kisveleri Giyilemeyeceğine Dair kanun »un 6. maddesine göre hazırlanan 1958 sayılı « Bazı Kisvelerin Giyilemeyeceğine Dair Kanunun Tatbik Suretini Gösterir Nizamname »ye dayalı olarak hazırlanmıştır.
MADDE 4... Aksi belirtilmedikçe bu yönetmelikte geçen
« Bakanlık » sözünden, okullarda görevli müdür, müdür yardımcıları ve diğer yöneticiler;
« Öğretmen »sözünden, okullarda kadrolu ve ücretli olarak öğretmenlik yapanlarla, asistanlar;
« Eğitime yardımcı görevliler » sözünden, uzman yardımcısı, rehberlik görevlisi, usta öğretici, laborant vb;
« Memur » sözünden, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olup bu kurumların genel idare hizmetleri sınıfından olanlar;
« Hizmetli » sözünden, bu kurumların yardımcı hizmetler sınıfından bulunanlar;
« Öğrenci » sözünden, her derece ve türdeki okullarda öğrenim görenler; anlaşılır
BAŞLIKLAR :
MADDE 5... Bu yönetmeliğin kenar başlıkları ilgili oldukları maddelerin konusunu ve maddeler arasındaki sıralama ile bağlantıyı göstermekte olup madde metnine bağlı değildir.
II.BÖLÜM
ANA İLKELER
MADDE 6... Okullarda yönetici, öğretmen, eğitime yardımcı görevliler, memur, hizmetli ve öğrencilerin giyimlerinde sadelik, temizlik ve hizmete uygunluk esastır.
MADDE 7... Okullarda görevli yönetici, öğretmen, eğitime yardımcı görevliler ve memurların kılı kıyafette uyacakları kurallar:
a. Kadınlar:
Elbise temiz, düzgün, ütülü, sade; ayakkabılar ve çizmeler sade ve normal topuklu; baş açık, saçlar düzgün taranmış veya toplanmış olur. Kurum içinde baş örtülemez. Dikkat çekici, aşırı dar veya geniş pantolonlar; dar, kolsuz ve çok açık yakalı gömlek, bluz veya elbise giyilmez. Etek boyu dizden yukarı olmaz. Çorapsız bulunulmaz ve terlik tipi ayakkabı giyilmez. Göze batar şekilde makyaj yapılmaz, aşırı derecede parfüm ve ziynet eşyası kullanılmaz.
b. Erkekler:
Elbiseler temiz, düzgün, ütülü ve sade olur. Ayakkabılar düzgün ve temiz giyilir. Kurum içinde baş açık bulundurulur. Aşırı derecede favori bırakılamaz ve saç uzatılmaz. Ense düz ve açık olur. Her gün sakal tıraşı olunur ve sakal bırakılmaz. Bıyık, varsa temiz, taranmış ve dudak kenarını taşmayacak şekilde kesilir. Gömlek, ütülü, temiz, sade yakası kapalı olur ve kravat takılır.
Okul içinde başı kapalı, ceketsiz, kot pantolonlu, gömleksiz, kravatsız, çorapsız bulunulmaz. Ancak, bölgenin iklim özelliklerine göre, mülki amirlerin belirleyeceği şekilde yaz kıyafeti giyilebilir. Gösterişli yüzük, kolye gibi süs eşyası kullanılmaz. Ayrıca, kurum içinde hizmetin gereğine kadın ve erkek görevliler önlük giyebilir.
MADDE 8... Hizmetliler :
Hizmetlilerin giyimlerinde uyulacak kurallar :
a. Kadınlar :
Elbiseler ve ayakkabılar temiz, düzgün ve sade olur. Saçlar temiz, düzgün taranmış veya toplanmış olup makyaj yapılması halinde sadelik esas alınır. Dar, kolsuz ve açık yakalı gömlek, bluz ve entari ile dar pantolon giyilmez. elbisenin etek boyu dizden yukarı olmaz. Çorapsız bulunulmaz. Gösterişli ziynet eşyası takılmaz.
b. Erkekler :
Elbiseler ve ayakkabılar temiz, düzgün ve sade olur. Kurum içinde baş açık bulundurulur. Aşırı derecede favori bırakılmaz ve saç uzatılmaz. Ense düz ve açık olur. Her gün sakal tıraşı olunur ve sakal bırakılmaz. Bıyık varsa, temiz, taranmış ve dudak kenarını aşmayacak şekilde kesilir.
Gömlek temiz, sade ve yakası kapalı olur. Okul içinde başı kapalı,ceketsiz, kot pantolonlu, gömleksiz, çorapsız bulunulmaz. Ancak, bölgenin iklim özelliklerine göre, mülki amirlerin belirleyeceği şekilde yaz kıyafeti giyilebilir.
MADDE 9... Bakanlığa bağlı okullarda öğrenim gören sürekli ve beklemeli öğrencilerin giyimlerinde sadelik, temizlik ve uyum esastır. Öğrencilikle bağdaşmayan giyime yer verilmez.
MADDE 10... Temel Eğitim Birinci Kademe Okullarında :
a. Kız Öğrenciler :
Siyah önlük giyerler, beyaz yaka takarlar. Okul içinde baş açık saçlar temiz olup düzgün taranır. Saçlar uzatılması halinde, örülür, imkan varsa beyaz kordela takılır. Öğrencilerin mevsime göre giyecekleri çorap, ayakkabı gibi diğer giyim eşyası 14. maddeye uygun olarak düzenlenir.
b. Erkek Öğrenciler :
Siyah önlük giyerler, beyaz yaka takarlar. Okul içinde başı açık saçlar kısa kesilmiş ve temiz olur. Mevsime göre giyecekleri pantolon, çorap, ayakkabı gibi diğer giyim eşyası 14. maddeye uygun olarak düzenlenir.
MADDE 11... Temel Eğitim İkinci Kademe Okullarda :
a. Kız Öğrenciler :
Siyah önlük giyerler, beyaz yaka takarlar. Okul içinde baş açık saçlar temiz, düzgün taranmış olur. Saçları uzun olması halinde örülür veya arkaya toplanarak bağlanır. Öğrencilerin mevsime göre giyecekleri çorap ayakkabı gibi diğer giyim eşyası 14. maddeye uygun olarak düzenlenir. Zincir, kolye, yüzük, küpe, bilezik vb. ziynet eşyası takılmaz.
b. Erkek Öğrenciler :
Ceket, gömlek ve pantolon giyerler; kravat takarlar. Ancak, okul yönetimince uygun görülmesi halinde sıcak mevsimde sadece gömlek ve soğuk mevsimde ceket altına kapalı yakalı kazak giyilebilir. Okul içinde baş açık saçlar kısa ve temiz olur. Zincir, kolye vb. ziynet eşyası takılmaz.
MADDE 12... Orta Öğretim okullarında :
a. Kız öğrenciler :
Okulca seçilen bir renkte vücut hatlarında belli etmeyecek şekilde yırtmaçsız, kolsuz ve diz kapağını örtecek şekilde forma giyerler. Bu forma içine, mevsimin özelliklerine göre formayla uyum sağlayacak şekilde, kapalı yakalı uzun veya yarım kollu bluz ve kazak giyerler. Okul içinde baş açık, saçlar temiz ve düzgün taranmış olup uzun olması halinde örülür ve arkaya toplanarak bağlanır. Yüzük , küpe, iğne ve bilezik gibi süs ve ziynet eşyası takılmaz. Çorap, ayakkabı gibi diğer giyim eşyası 14. ve 15. maddeye uygun olarak düzenlenir.
b. Erkek Öğrenciler :
Ceket, gömlek ve pantolon giyerler; kravat takarlar. Okul yönetimince uygun görülmesi halinde, sıcak mevsimde sadece gömlek ve soğuk mevsimde ceket altına kapalı yakalı kazak giyilebilirler.
KANUN NO: 657 KABUL TARİHİ: 14.7.1965
YAYIM TARİHİ:23.07.1965 RESMİ GAZETE:12056
(Düstur ile yayımı: Tertip 5, Cilt: 4)
---------------------------------------------------------------------
KISIM -1-
GENEL HÜKÜMLER
BÖLÜM: 1
KAPSAM, AMAÇ, TEMEL İLKELER, İSTİHDAM ŞEKİLLERİ
Kapsam :
MADDE. 1- (31.7.1970 gün ve 1327 Sayılı Kanun, 23.12.1972 gün ve 2 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 31.5.1974 gün ve 12 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değiştirilen bu maddenin 15.5.1975 gün ve 1897 sayılı Kanunla değişik şekil.)
Bu kanun, Genel ve Katma Bütçeli Kurumlar, İl Özel İdareleri,Belediyeler, İl Özel İdareleri ve Belediyelerinin kurdukları birlikler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, kanunlarla kurulan fonlarda, kefalet sandıklarında veya Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde çalışan memurlar hakkında uygulanır.
Sözleşmeli ve geçici personel hakkında bu Kanunda belirtilen özel hükümler uygulanır. Anayasa Mahkemesi üye ve yedek üyeleri ile raportörleri, hakimlik ve savcılık mesleklerinde veya bu mesleklerden sayılan görevlerde bulunanlar, Danıştay ve Sayıştay meslek mensupları ve Sayıştay Savcı ve yardımcıları, Üniversitelerin, İktisadi ve Ticari İlimler Akademilerinin, Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademilerinin, Devlet Güzel Sanatlar Akademilerinin, Türkiye ve Orta-Doğu Amme İdaresi Enstitüsünün öğretim üye ve yardımcıları; Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası üyeleri, Genelkurmay Mehteran Bölüğü sanatkârları, Devlet Tiyatrosu ile Devlet Opera ve Balesi ve Belediye Opera ve tiyatroları ile şehir ve Belediye Konservatuar ve orkestralarının sanatkar memurları, uzman memurları, uygulatıcı uzman memurları ve stajyerleri; Spor-Toto Teşkilatında çalışan personel
Amaç :
MADDE. 2- (22.12.1972 gün ve 2 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik şekli.)
Bu kanun, Devlet memurlarının hizmet şartlarını, niteliklerini, atanma ve yetiştirilmelerini, ilerleme ve yükselmelerini, ödev, hak,yüküm ve sorumluluklarını, aylıklarını ve ödeneklerini ve diğer özlük işlerini düzenler.
Bu Kanunun uygulanmasını göstermek veya emrettiği hususları belirtmek üzere tüzükler çıkarılır. Bu kanunda öngörülen yönetmelikler Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulur.
Temel İlkeler :
MADDE. 3- (31.7.1970 gün ve 1327 Sayılı Kanunla değişik şekli.)
Bu kanunun temel ilkeleri şunlardır.
Sınıflandırma :
A) Devlet Kamu hizmetleri görevlerini ve bu görevlerde çalışan Devlet memurlarını görevlerin gerektirdiği niteliklere ve mesleklere göre sınıflara ayırmaktır.
Kariyer :
B) Devlet memurlarına, yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanı sağlamaktadır.
Liyakat :
C) Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini liyakat sistemi ne dayandırmak bu sistemin eşit imkanlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmaktır.
İstihdam Şekilleri :
MADDE. 4- (31.7.1970 gün ve 1327 Sayılı Kanun, 23.12.1972 gün ve 2 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 22.8.1973 gün ve 7 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 31.5.1974 gün ve 12 sayılı kanun Hükmünde Kararname ile değiştirilen bu maddenin 15.5.1975 gün ve 1897 Sayılı Kanunla değişik şekli.)
Kamu hizmetleri; memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle gördürür.
A)Memur:
Mevcut kuruluş biçimine bakılmaksızın, Devlet ve diğer kamu tüzel kişiliklerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini ifa ile görevlendirilenler, bu kanunun uygulanmasında memur sayılır.
B)Sözleşmeli Personel:
Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerini hazırlanması,gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, kurumun teklifi üzerine Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşleri alınarak Bakanlar Kurulunca geçici olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir.
Bunlara Ödenebilecek ücretlerin üst sınırları Bakanlar Kurulunca kararlaştırılır. Ancak, yabancı uyrukluların; tarihi belge ve eski harflerle yazılmış arşiv kayıtlarını değerlendirilenlerin mütercimlerin; tercümanların; dava adedinin azlığı nedeni ile kadrolu avukat istihdamının gerekli olmadığı hallerde, Bakanlar Kurulunca tespit edilecek esas ve şartlarla tabip veya uzman tabiplerin; Adli Tıp Müessesesi uzmanlarının; Devlet Konservatuarları sanatçı öğretim üyelerinin; İstanbul Belediyesi Konservatuarı sanatçılarının; Milli Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı ve dış kuruluşlarda belirli bazı hizmetlerde çalıştırılacak personelin de zorunlu hallerde sözleşme ile istihdamları caizdir.
C) Geçici Personel :
Bir yıldan az süreli veya mevsimlik hizmet olduğuna Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşlerine dayanılarak Bakanlar Kurulunca karar verilen görevlerde ve belirtilen ücret ve adet sınırları içinde sözleşme ile çalıştırılan ve işçi sayılmayan kimselerdir.
D) İşçiler :
(A),(B) ve (C) fıkralarında belirtilenler dışında kalan kişilerdir. Bunlar hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz.
Dört İstihdam Şekli Dışında Personel Çalıştırılamayacağı :
MADDE. 5- (23.12.1972 gün ve 2 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik şekli)
Bu kanuna tabi kurumlar, dördüncü maddede yazılı dört istihdam şekli dışında personel çalıştıramazlar.
BÖLÜM : 2
ÖDEV VE SORUMLULUKLAR
Sadakat :
MADDE. 6- (12.5.1982 gün ve 2670 Sayılı Kanunla değişik şekli.) Devlet memurları, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve kanunlarına sadakatle bağlı kalmak ve milletin hizmetinde Türkiye Cumhuriyeti kanunlarını sadakatle uygulamak zorundadır. Devlet memurları bu hususu "Asli Devlet Memurluğuna" atandıktan sonra en geç bir ay içinde kurumlarınca düzenlenecek merasimle yetkili amirlerini huzurunda yapacakları yeminle belirtirler ve özlük dosyalarına konulacak aşağıdaki "Yemin Belgesi" ‘ni imzalayarak göreve başlarlar."Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına, Atatürk İnkılâp ve İlkelerine, Anayasada ifadesi bulunan Türk Milliyetçiliğine sakatla bağlı kalacağıma; Türkiye Cumhuriyeti kanunlarını milletin hizmetinde olarak tarafsız ve eşitlik ilkelerine bağlı kalarak uygulayacağıma; Türk Milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlerini benimseyip, koruyup bunları geliştirmek için çalışacağıma; insan haklarına ve Anayasanın temel ilkelerine dayanan milli, demokratik, laik, bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyetine karşı görev ve sorumluluklarımı bilerek, bunları davranış halinde göstereceğime namusum ve şerefim üzerine yemin ederim."
Tarafsızlık ve Devlete Bağlılık :
MADDE 7- (12.5.1982 gün ve 2670 Sayılı Kanunla değişik şekli.) Devlet memurları siyasi partiye üye olamazlar, herhangi bir siyasi parti, kişi veya zümrenin yararını veya zararını hedef tutan bir davranışta bulunamazlar; görevlerini yerine getirirken dil,ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep gibi ayırım yapamazlar; hiçbir şekilde siyasi ve ideolojik amaçlı beyanda ve eylemde bulunamazlar ve bu eylemlere katılamazlar.
Devlet Memurları her durumda Devletin menfaatlerini korumak mecburiyetindedirler. Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve kanunlarına aykırı olan, memleketin bağımsızlığını ve bütünlüğünü bozan Türkiye Cumhuriyetinin güvenliğini tehlikeye düşüren herhangi bir faaliyette bulunamazlar. Aynı nitelikte faaliyet gösteren herhangi bir harekete, gruplaşmaya, teşekküle veya derneğe katılamazlar. Bunlara yardım edemezler.
Davranış ve işbirliği :
MADDE 8- Devlet Memurları, resmi sıfatlarının gerektirdiği itibar ve güvene layık oldukları hizmet içindeki ve dışındaki davranışlarıyla göstermek zorundadırlar. Devlet memurlarının işbirliği içinde çalışmaları esastır.
Yurt Dışında Davranış :
MADDE 9- Devlet memurlarından sürekli veya geçici görevle veya yetişme, inceleme ve araştırma için yabancı memleketlerde bulunanlar. Devlet itibarını veya görev haysiyetini zedeleyici fiil ve davranışlarda bulunamazlar.
Amir Durumunda Olan Devlet Memurlarının Görev ve Sorumlulukları :
MADDE 10- Devlet memurları amiri oldukları kuruluş ve hizmet birimlerinde kanun, tüzük ve yönetmeliklerle belirlenene görevleri zamanında ve eksiksiz olarak yapmaktan ve yaptırmaktan, maiyetindeki memurlarını yetiştirmekten hal ve hareketlerini takip ve kontrol etmekten görevli ve sorumludurlar.
Amir, maiyetindeki memurlara hakkaniyet ve eşitlik içinde davranır. Âmirlik yetkisini kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslar içinde kullanır. Amir, maiyetindeki memurlara kanunlara aykırı emir veremez ve maiyetindeki memurdan hususi bir menfaat temin edecek bir talipte bulunamaz hediyesini kabul edemez ve borç alamaz.
Devlet Memurlarının Görev ve Sorumlulukları :
MADDE 11- Devlet memurları kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslara uymakla ve amirler tarafından verilen görevleri yerine getirmekle yükümlü ve görevlerinin iyi ve doğru yürütülmesinden amirlerine karşı sorumludurlar.
Devlet memuru amirinden aldığı emri, Anayasa, kanun,tüzük ve yönetmelik hükümlerine aykırı görürse, yerine getirmez ve bu aykırılığı o emri verene bildirir. Amir emrinde ısrar eder ve bu emrini yazı ile yenilerse memur bu emri yapmağı mecburdur. Ancak emrin yerine getirilmesinden doğacak sorumluluk emri verene aittir.
Konusu suç teşkil eden emri, hiçbir suretle yerine getirilmez; yerine getiren kimse sorumluluktan kurtulamaz.
Acele hallerde kamu düzeninin ve kamu güvenliğinin korunması için kanunla gösterilen istisnalar saklıdır.
Kişisel Sorumluluk ve Zarar :
MADDE 12- Devlet memurları, görevlerini dikkat ve itina ile yerine getirmek ve kendilerine teslim edilen Devlet malını korumak ve her an hizmete hazır halde bulundurmak için gerekli tedbirleri almak zorundadırlar.
Devlet memurunun kasıt, kusur, ihmal ve tedbirsizliği sonucu idare zarara uğratılmışsa, bu zararın ilgili memur tarafından rayiç bedeli üzerinden ödenmesi esastır.
Zararların ödettirilmesinde bu konudaki genel hükümler uygulanır. Ancak fiilin meydana geldiği tarihte en alt derecenin birinci kademesinde bulunan memurun brüt aylığının yarısını geçmeyen zararlar, kabul etmesi halinde disiplin amiri veya yetkili disiplin kurulu kararına göre ilgili memurca ödenir.
Kişilerin Uğradıkları Zararlar :
MADDE 13- Kişiler, kamu hukukuna tabi görevlerle ilgili olarak uğradıkları Zaralardan ötürü, bu görevleri yerine getiren personel aleyhine değil ilgili kurum aleyhine dava açarlar. Kurumun, genel hükümlere göre sorumlu personele rükû hakkı saklıdır.12 enci maddeyle bu maddede belirtilen zararların nevi, miktarlarının tespiti, takibi amirlerinin sorumlulukları ve yapılacak işlemlerle ilgili diğer hususlar Başbakanlıkça düzenlenecek yönetmelikle belirlenir.
Mal Bildirimi :
MADDE 14- Devlet memurları, kendileriyle eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmaz malları,alacak ve borçları hakkında, özel kanunda yazılı hükümler uyarınca, mal bildirimi verirler.
Basına Bilgi veya Demeç Verme :
MADDE 15- Devlet memurları kamu görevleri hakkında; basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kuramlarına bilgi ve demeç veremezler. Bu konuda gerekli bilgi ancak bakanın yetkili kılacağı görevli; illerde valiler veya yetkili kılacağı görevli tarafından verilebilir. Askeri hizmet ile ilgili bilgiler özel kanunlarının yetkili kıldığı personel dışında hiçbir kimse tarafından açıklanamaz.
Resmi Belge, Araç ve Gereçlerin Yetki Verilen Mahaller Dışına Çıkartılmaması ve İadesi :
MADDE 16- Devlet Memurları görevleri ile ilgili resmi belge, araç ve gereçleri, yetki verilen mahaller dışına çıkaramazlar, hususi işlerinde kullanamazlar. Devlet memurları görevleri icabı kendilerine teslim edilen resmi belge, araç ve gereçleri görevleri sona erdiği zaman iade etmek zorundadırlar. Bu zorunluluk memurun mirasçılarına da şamildir.
BÖLÜM: 3
GENEL HAKLAR
Uygulamayı İsteme Hakkı :
MADDE 17- Devlet memurları, bu kanun ve bu kanuna dayanılarak yayınlanan tüzük ve yönetmeliklere göre tayin ve tespit olunup yürürlükte bulunan hükümlerin kendileri hakkında aynen uygulamasını istemek hakkına sahiptirler.
Güvenlik :
MADDE 18- Kanunlarda yazılı haller dışında Devlet memurunun memurluğuna son verilmez, aylık ve başka hakları elinden alınmaz.
Emeklilik :
MADDE 19- Devlet memurlarının, özel kanunda yazılı belirli şartlar içinde, emeklilik hakları vardır.
Çekilme :
MADDE 20- Devlet memurları, bu kanunda belirtilen esaslara göre memurluktan çekilebilirler.
Müracaat, Şikayet ve Dava Açma :
MADDE 21- Devlet memurları kurumlarıyla ilgili resmi ve şahsi işlerinden dolayı müracaat; amirleri veya kurumları tarafından kendilerine uygulanan idari eylem ve işlemlerden dolayı şikayet ve dava açma hakkına sahiptirler. Müracaat ve şikayetler söz veya yazı ile en yakın amirden başlayarak silsile yolu ile şikayet edilen amirler atlanarak yapılır. Müracaat ve şikayetler incelenerek en kısa zamanda ilgiliye bildirilir. Müracaat ve şikayetlerle ilgili esas ve usuller Başbakanlıkça hazırlanacak bir yönetmelikle düzenlenir.
Sendika Kurma :
MADDE 22 - (23.12.1972 gün ve 2 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
İzin :
MADDE 23 - Devlet memurları, bu kanunda gösterilen süre ve şartlarla izin hakkına sahiptirler.
Kovuşturma ve Yargılama :
MADDE 24- Devlet memurlarının görevleriyle ilgili veya görevleri sırasında işledikleri suçlardan dolayı soruşturma ve kovuşturma yapılması ve haklarında dava açılması özel hükümlere tabidir.
İsnat ve İftiralara Karşı Koruma :
MADDE 25- Devlet memurları hakkındaki ihbar ve şikayetler, garaz veya mücerret hakaret için, uydurma bir suç isnadı suretiyle yapıldığı ve soruşturma veya yargılamanın tabi olduğu kanuni işlem sonucundan bu isnat sahip takdirde, merkezde bu memurun en büyük amiri, illerde valiler, isnatta bulunanlar hakkında kamu davası açılmasını Cumhuriyet Savcılığından isterler.
BÖLÜM : 4
YASAKLAR
Toplu Eylem ve Hareketlerde Bulunma Yasağı:
MADDE 26- Bu kanunun 21 enci maddesi ile hükme bağlanan hakkın kullanılmasında birden fazla Devlet memurunun toplu olarak söz ve yazı ile müracaatları ve şikayetleri yasaktır.
Devlet memurlarının kamu hizmetlerini aksatacak şekilde memurluktan kasıtlı olarak birlikte çekilmeleri veya görevlerine gelmemeleri veya görevlerine gelişte Devlet hizmetlerinin ve işlerinin yavaşlatılması veya aksatılması sonucunu doğuracak eylem ve hareketlerde bulunmaları yasaktır.
Grev Yasağı :
MADDE 27- Devlet memurlarının greve karar vermeleri, grev tertiplemeleri, ilan etmeleri, bu yolda propaganda yapmaları yasaktır. Devlet memurları, herhangi bir greve veya grev teşebbüsüne katılamaz,grevi destekleyemez veya teşvik edemezler.
Ticaret ve Diğer Kazanç Getirici Faaliyetlerde Bulunma Yasağı :
MADDE 28- (31.7.1970 Gün ve 1327 sayılı Kanun, 31.5.1974 gün ve 12 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değiştirilen bu maddenin 15.5.1975 gün ve 1879 Sayılı Kanunla değişik şekli.)
Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kolektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsiler alacakları görevler hariç).
Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri ile kanunla kurulmuş yardım sandıklarının yönetim ve denetim kurulları üyelikleri görevleri ve özel kanunlarda belirtilen görevler bu yasaklamanın dışındadır.
Eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler.
Hediye Alma, Menfaat Sağlama Yasağı:
MADDE 29- Devlet memurlarının doğrudan doğruya veya aracı eliyle hediye istemelere ve görevleri sırasında olmasa dahi menfaat sağlama amacı ile hediye kabul etmeleri veya iş sahiplerinden borç para istemeleri ve almaları yasaktır.
Denetimindeki Teşebbüsten Menfaat Sağlama Yasağı:
MADDE 30- Devlet memurunun, denetimi altında bulunan veya kendi görevi veya mensup olduğu kurum ile ilgisi olan bir teşebbüsten, doğrudan doğruya veya aracı eliyle her ne ad altında olursa olsun bir menfaat sağlaması yasaktır.
Gizli Bilgileri Açıklama Yasağı:
MADDE 31- (12.5.1982 gün ve 2670 Sayılı Kanunda değişik şekli.) Devlet memurlarının kamu hizmetleri ile ilgili gizli bilgileri görevlerinden ayrılmış bile olsalar, yetkili bakanın yazılı izni olmadıkça açıklamaları yasaktır.
KISIM - I
SINIFLANDIRMA
Sınıf:
MADDE 32- (31.7.1970 gün ve 1327 Sayılı Kanunla değiştirilen bu madde 15.5.1975 gün ve 1879 Sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmıştır.)
Kadroların Tespiti:
MADDE 33- (31.7.1970 gün ve 1327 Sayılı Kanun, 23.12.1972 gün ve 2 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değiştirilen bu maddenin 15.5.1975 gün ve 1897 Sayılı Kanunla değişik şekli.)
Kadrosuz memur çalıştırılamaz:
Genel ve Katma Bütçeli kuruluşlarla bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar; kanunlarla kurulan fonlar, kefalet sandıkları ve Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde memur deyimine giren kişilere gördürülen hizmetlerin gerektirdiği görevler için tespit olunan kadrolar Genel Kadro Kanununda gösterilir. Milli Güvenliğe ilişkin kadrolardan gizli kalması gerekenler hakkında bu hüküm uygulanmaz.
İl özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birliklerin kadroları yetkili organlarınca hazırlanarak İçişleri Bakanlığının onayı ile tamamlanır.
Yukarıdaki fıkrada sözü edilen kadroların kaldırılması veya bu kadrolarda yapılacak değişiklikler de aynı usule tabidir.
Kadroların Hazırlanması:
MADDE 34- (31.7.1970 gün ve 1327 Sayılı Kanunla değişik şekli.)
Devlet memurları için kurumlarınca teklif edilen kadrolar Maliye Bakanlığı, Devlet Personel Başkanlığı ve ilgili kurumca birlikte hazırlanır.
1,2,3 ve 4 üncü derece kadro ihdas edilebilmesi için ayrıca Maliye Bakanlığı ile Devlet Personel Başkanlığının görüşüne dayanılarak Bakanlar Kurulu Kararı alınması şarttır. (Milli Güvenliğe ilişkin kadrolar dairesizce hazırlanır ve özel kanununda yazılı şekle uygun olarak onanır.)
Kadro Cetvelleri:
MADDE 35- (31.7.1970 gün ve 1327 sayılı Kanunla değişik şekli.) 33 ve 34 üncü maddeler uyarınca hazırlanan kadro cetvellerinde: Her kurum için gerekli kadroların sınıfı, derecesi, unvanı ve adedi gösterilir.
Tesis Edilen Sınıflar:
MADDE 36- (23.12.1972 gün ve 2 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname. 31.5.1973 gün ve 5 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 18.10.1973 gün ve 8 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 31.5.1974 gün ve 12 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 15.5.1975 gün ve 1897 sayılı Kanunla değiştirilen bu maddenin 29.11.1984 gün ve 243 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik şekli.)
Bu Kanuna tabi kurumlarda çalıştırılan memurların sınıfları aşağıda gösterilmiştir.
I - GENEL İDARE HİZMETLERİ SINIFI :
Bu kanunun kapsamına dahil kurumlarda yönetim, icra büro ve benzeri hizmetleri gören ve bu Kanunla tespit edilen diğer sınıflara girmeyen memurlar Genel İdare Hizmetleri sınıfını teşkil eder.
IH - TEKNİK HİZMETLER SINIFI :
Bu Kanunun kapsamına giren kurumlarda meslekleriyle ilgili görevleri fiilen ifa eden ve meri hükümlere göre yüksek mühendis,mühendis, yüksek mimar, jeolog, hidrojeolog, hidrolog, jeofizikci, fizikçi, kimyager, matematikçi, istatiskçi, yöneylemci (Hareket araştırmacısı) Matematiksel iktisatçı, ekonomici ve benzeri ile teknik öğretmen okullarından mezun olup ta öğretmenlik mesleği dışında teknik hizmetlerde çalışanlar 3437 ve 9.5.l969 tarih 1177 sayılı Kanunlara göre tütün eksperi yetiştirilenler ile müskirat ve çay eksperleri, fen memuru, yüksek tekniker, tekniker, teknisyen ve emsali teknik unvanlara sahip olup, en az orta derecede mesleki tahsil görmüş bulunanlar, Teknik Hizmetler sınıfını teşkil eder
KAMU KURUM VE KURULUŞLARINDA ÇALIŞAN PERSNELİN KILIK KIYAFETLERİNE DAİR YÖNETMELİK
YAYIM TARİHİ:1.2.1982 TEBLİĞLER DERGİSİ: 2195
1. BÖLÜM
GENEL HÜKÜMETLER
AMAÇ:
MADDE 1... Bu yönetmeliğin amaçları her derece ve türdeki okullarda:
1. Yönetici, öğretmen ve diğer görevlilerle öğrencilerin Atatürk İnkılap ve ilkelerine uygun,uygar,aşırılıklara kaçmayan ve sade bir kılık kıyafette sağlamaktır.
2. Kılık kıyafette birlik,bütünlük,uyum ve düzen sağlamaktır.
3. Öğrencilere kılık kıyafet yönünden toplumumuzun özelliklerine uygun tavır, tutum ve alışkanlıklar kazandırmaktadır.
KAPSAM :
MADDE 2... Bu yönetmelik her derece ve türdeki resmi ve özel okulların (askeri okullar,Polis Kolejleri gibi resmi üniforması bulunan okullar hariç) öğrencileri ile bu kurumlarda görevli yönetici,öğretmen ve diğer personel kılık kıyafetlerinin düzenlemesine ilişkin esasları kapsar.
DAYANAK :
MADDE 3... Bu yönetmelik 2413 sayalı «Bilumum Devlet Memurlarının Kıyafetleri ile ilgili Kararname» ile; 2596 sayılı « Bazı Kisveleri Giyilemeyeceğine Dair kanun »un 6. maddesine göre hazırlanan 1958 sayılı « Bazı Kisvelerin Giyilemeyeceğine Dair Kanunun Tatbik Suretini Gösterir Nizamname »ye dayalı olarak hazırlanmıştır.
MADDE 4... Aksi belirtilmedikçe bu yönetmelikte geçen
« Bakanlık » sözünden, okullarda görevli müdür, müdür yardımcıları ve diğer yöneticiler;
« Öğretmen »sözünden, okullarda kadrolu ve ücretli olarak öğretmenlik yapanlarla, asistanlar;
« Eğitime yardımcı görevliler » sözünden, uzman yardımcısı, rehberlik görevlisi, usta öğretici, laborant vb;
« Memur » sözünden, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olup bu kurumların genel idare hizmetleri sınıfından olanlar;
« Hizmetli » sözünden, bu kurumların yardımcı hizmetler sınıfından bulunanlar;
« Öğrenci » sözünden, her derece ve türdeki okullarda öğrenim görenler; anlaşılır
BAŞLIKLAR :
MADDE 5... Bu yönetmeliğin kenar başlıkları ilgili oldukları maddelerin konusunu ve maddeler arasındaki sıralama ile bağlantıyı göstermekte olup madde metnine bağlı değildir.
II.BÖLÜM
ANA İLKELER
MADDE 6... Okullarda yönetici, öğretmen, eğitime yardımcı görevliler, memur, hizmetli ve öğrencilerin giyimlerinde sadelik, temizlik ve hizmete uygunluk esastır.
MADDE 7... Okullarda görevli yönetici, öğretmen, eğitime yardımcı görevliler ve memurların kılı kıyafette uyacakları kurallar:
a. Kadınlar:
Elbise temiz, düzgün, ütülü, sade; ayakkabılar ve çizmeler sade ve normal topuklu; baş açık, saçlar düzgün taranmış veya toplanmış olur. Kurum içinde baş örtülemez. Dikkat çekici, aşırı dar veya geniş pantolonlar; dar, kolsuz ve çok açık yakalı gömlek, bluz veya elbise giyilmez. Etek boyu dizden yukarı olmaz. Çorapsız bulunulmaz ve terlik tipi ayakkabı giyilmez. Göze batar şekilde makyaj yapılmaz, aşırı derecede parfüm ve ziynet eşyası kullanılmaz.
b. Erkekler:
Elbiseler temiz, düzgün, ütülü ve sade olur. Ayakkabılar düzgün ve temiz giyilir. Kurum içinde baş açık bulundurulur. Aşırı derecede favori bırakılamaz ve saç uzatılmaz. Ense düz ve açık olur. Her gün sakal tıraşı olunur ve sakal bırakılmaz. Bıyık, varsa temiz, taranmış ve dudak kenarını taşmayacak şekilde kesilir. Gömlek, ütülü, temiz, sade yakası kapalı olur ve kravat takılır.
Okul içinde başı kapalı, ceketsiz, kot pantolonlu, gömleksiz, kravatsız, çorapsız bulunulmaz. Ancak, bölgenin iklim özelliklerine göre, mülki amirlerin belirleyeceği şekilde yaz kıyafeti giyilebilir. Gösterişli yüzük, kolye gibi süs eşyası kullanılmaz. Ayrıca, kurum içinde hizmetin gereğine kadın ve erkek görevliler önlük giyebilir.
MADDE 8... Hizmetliler :
Hizmetlilerin giyimlerinde uyulacak kurallar :
a. Kadınlar :
Elbiseler ve ayakkabılar temiz, düzgün ve sade olur. Saçlar temiz, düzgün taranmış veya toplanmış olup makyaj yapılması halinde sadelik esas alınır. Dar, kolsuz ve açık yakalı gömlek, bluz ve entari ile dar pantolon giyilmez. elbisenin etek boyu dizden yukarı olmaz. Çorapsız bulunulmaz. Gösterişli ziynet eşyası takılmaz.
b. Erkekler :
Elbiseler ve ayakkabılar temiz, düzgün ve sade olur. Kurum içinde baş açık bulundurulur. Aşırı derecede favori bırakılmaz ve saç uzatılmaz. Ense düz ve açık olur. Her gün sakal tıraşı olunur ve sakal bırakılmaz. Bıyık varsa, temiz, taranmış ve dudak kenarını aşmayacak şekilde kesilir.
Gömlek temiz, sade ve yakası kapalı olur. Okul içinde başı kapalı,ceketsiz, kot pantolonlu, gömleksiz, çorapsız bulunulmaz. Ancak, bölgenin iklim özelliklerine göre, mülki amirlerin belirleyeceği şekilde yaz kıyafeti giyilebilir.
MADDE 9... Bakanlığa bağlı okullarda öğrenim gören sürekli ve beklemeli öğrencilerin giyimlerinde sadelik, temizlik ve uyum esastır. Öğrencilikle bağdaşmayan giyime yer verilmez.
MADDE 10... Temel Eğitim Birinci Kademe Okullarında :
a. Kız Öğrenciler :
Siyah önlük giyerler, beyaz yaka takarlar. Okul içinde baş açık saçlar temiz olup düzgün taranır. Saçlar uzatılması halinde, örülür, imkan varsa beyaz kordela takılır. Öğrencilerin mevsime göre giyecekleri çorap, ayakkabı gibi diğer giyim eşyası 14. maddeye uygun olarak düzenlenir.
b. Erkek Öğrenciler :
Siyah önlük giyerler, beyaz yaka takarlar. Okul içinde başı açık saçlar kısa kesilmiş ve temiz olur. Mevsime göre giyecekleri pantolon, çorap, ayakkabı gibi diğer giyim eşyası 14. maddeye uygun olarak düzenlenir.
MADDE 11... Temel Eğitim İkinci Kademe Okullarda :
a. Kız Öğrenciler :
Siyah önlük giyerler, beyaz yaka takarlar. Okul içinde baş açık saçlar temiz, düzgün taranmış olur. Saçları uzun olması halinde örülür veya arkaya toplanarak bağlanır. Öğrencilerin mevsime göre giyecekleri çorap ayakkabı gibi diğer giyim eşyası 14. maddeye uygun olarak düzenlenir. Zincir, kolye, yüzük, küpe, bilezik vb. ziynet eşyası takılmaz.
b. Erkek Öğrenciler :
Ceket, gömlek ve pantolon giyerler; kravat takarlar. Ancak, okul yönetimince uygun görülmesi halinde sıcak mevsimde sadece gömlek ve soğuk mevsimde ceket altına kapalı yakalı kazak giyilebilir. Okul içinde baş açık saçlar kısa ve temiz olur. Zincir, kolye vb. ziynet eşyası takılmaz.
MADDE 12... Orta Öğretim okullarında :
a. Kız öğrenciler :
Okulca seçilen bir renkte vücut hatlarında belli etmeyecek şekilde yırtmaçsız, kolsuz ve diz kapağını örtecek şekilde forma giyerler. Bu forma içine, mevsimin özelliklerine göre formayla uyum sağlayacak şekilde, kapalı yakalı uzun veya yarım kollu bluz ve kazak giyerler. Okul içinde baş açık, saçlar temiz ve düzgün taranmış olup uzun olması halinde örülür ve arkaya toplanarak bağlanır. Yüzük , küpe, iğne ve bilezik gibi süs ve ziynet eşyası takılmaz. Çorap, ayakkabı gibi diğer giyim eşyası 14. ve 15. maddeye uygun olarak düzenlenir.
b. Erkek Öğrenciler :
Ceket, gömlek ve pantolon giyerler; kravat takarlar. Okul yönetimince uygun görülmesi halinde, sıcak mevsimde sadece gömlek ve soğuk mevsimde ceket altına kapalı yakalı kazak giyilebilirler.
__________________
