Yer-Yön ve Zaman Zarflarının anı türüne katkısı nedir?

Bir anı metninde yaşanılanların anlatılmasının yanında nerede ne zaman kimlerle yaşandığınıda belirtilmiş olması önemlidir, bu noktada anıyı okuyanların, yer, zaman gibi meraklarının giderilmesinde yer-yön ve zaman zarflarının kullanılması etkili olacaktır.

Yer-Yön Zarfları nedir nasıl bulunur?

Dil - Zarf (belirteç)
Eylemi ya da eylemsileri yer-yön bakımından belirle­yen sözcüklerdir.Yer-yön zarfı olarak kullanılan sözcüklerden bazıları şunlardır:

aşağı, yukarı, içeri, dışarı, ileri, geri, arka, sağ, sol. üst, alt...

Bununla birlikte yalın haldeyken cümle içinde zarf tümleci görevi yapan bu zarflar, isim hal eklerini (-i, -e, -de, -den) aldıklarında dolaylı tümleç görevini üs­tlenirler.

ÖRNEK

Asansörle aşağı indi."Aşağı" sözcüğü "ne yöne?" sorusuna yanıt verdiği için yer-yön zarfıdır.

"Asansörle aşağıya indi.""Aşağıya" sözcüğü "nereye?" sorusuna yanıt verdiği için dolaylı tümleçtir. Çünkü adın yönelme eki olan "-e, -a"yı almıştır.

UYARI 1: Cümle içindeki bir öğenin yer-yön zarfı olup olmadığını anlamak için yükleme "ne yöne, ne tarafa, nereye doğru?" sorularından uygun olanı yö­neltilir. Bu sorulardan birine yanıt veren öğe cümle içinde yer-yön zarfı tümleci görevini üstlenir.

ÖRNEK"

Mehmet eve doğru gidiyordu.""eve doğru" sözcük öbeği "Nereye doğru?" sorusu­na yanıt verdiği için yer-yön zarfıdır



ÖRNEK

Üst kata taşındık. Sıfat Ad


Aşağı daireyi kiraya verdiler Sıfat Ad


UYARI 3: Yer-yön bildiren sözcükler ad durum ekle­rinden birini aldıklarında ad olur.