Şimdilik Bulunan En Büyük Asal Sayı
(2n-1) şeklinde ifade edilen Mersenne sayılarının 46&񗝉ncısı bulundu. Yaklaşık 13 milyon basamaklı sayıyı elle yazmak iki buçuk ay sürüyor

Kendisinden ve “1”den başka pozitif böleni olmayan, “1”den büyük tam sayılar olarak ifade edilen “asal sayılar”, diğer sayıların yapı taşı olarak yüzyıllardır matematikçileri kendine hayran bırakmıştır. Bugün asla sayılar, matematiğin dışında gündelik hayatta kredi kartlarındaki gibi bilgileri şifrelemek için de kullanılıyor.

100 BİN DOLAR ÖDÜL • Tam olarak 12,978,189 basamaklı olan bu yeni ve en büyük Mersenne sayısını bulan Los Angeles California Üniversitesi (UCLA) matematik bölümünden Edson Smith ve ekibine bu buluş karşılığında, internette bağımsızlığı savunan bir sivil özgürlükler örgütü olan Elektronik Sınırlar Vakfı (EFF) tarafından 100 bin dolar (yaklaşık 125 bin YTL) ödül verilecek. EFF, bundan sonraki 100 milyon basamaklı ilk asal sayı keşfi için 150 bin dolar (yaklaşık 190 bin YTL), bir milyar basamaklı ilk asal sayı keşfi için ise 250 bin dolarlık (yaklaşık 300 bin YTL) bir ödül vereceğini açıkladı.
Şimdiye kadar bulunan en büyük asal sayı olan bu yeni sayının el ile yazılması yaklaşık iki buçuk ay sürüyor. Adını 17. yüzyıl Fansız âlimi Marin Mersenne’den alan Mersenne Sayıları ya da asal sayılar, matematiksel olarak 2 sayısının herhangi bir kuvetinden 1 eksik, yani (2n-1) şeklinde formüle ediliyor. Bu durumda yeni sayının matematiksel karşılığı 243,112,609 -1 oluyor.

İNTERNET GÜVENLİĞİ İÇİN • Büyük asal sayılar özellikle internet üzerinden yapılan işlemlerin güvenli bir şekilde yürümesine olanak tanıyan şifreleme tekniklerinin geliştirilmesi için kullanılıyor. Her ne kadar günümüzde bankacılıkta kullanılan şifreleme teknikleri için UCLA’lı matematikçilerin bulduğu kadar çok basamaklı büyük sayılara ihtiyaç duyulmasa da, askerî bilgiler gibi önemli şifrelemeler gerektiren verilerin korunmasında kullanılacak asal sayıların olabildiğince fazla basamaklı olması gerekiyor.

NEDİR? ASAL&񗜸SAYI • Kendisinden ve “1”den başka böleni olmayan pozitif tam sayılar olarak ifade edilen ve (2n-1) şeklinde formüle edilen asal sayıların en küçüğü “2”dir. 19. yüzyıla kadar birçok matematikçi 1’i asal sayı olarak kabul etmiş olsa da bugün “0” ve “1” asal sayı kabul edilmez. Çünkü, “0” kendisine bölünemez, “1” sayısı ise, sadece kendine bölünebildiği için asal sayı olarak kabul edilemez.


Kaynak:Taraf