TÜRK ŞİVELERİ

Türk şîvelerinin 1074 yılı ile 1959 yılı arasında yapılmış 26* adet tasnifi vardır.


* 26. tasnif 1987 yılında Tahsin Banguoğlu tarafından yapılmış olup yayınlanmamıştır. Bu çalışmanın, Banguoğlu’nun eliyle yapılmış ve yazılmış gerçeği (orijinal) Erk Yurtsever’dedir.

Wilhelm Radloff tasnifi

I. Doğu şiveleri:
1. Asıl Altay şiveleri: a) Altay şivesi, b) Teleüt şivesi
2. Baraba şivesi.
3. Kuzey Altay şiveleri: a) Lebed şivesi, b) Şor şivesi.
4. Abakan şiveleri: a) Asıl Abakan şiveleri (Sagay, Koybal, Kaça), b) Yüs ve Kızıl şivesi.
5. Küerik (Çolım) şivesi.
6. Soyon şivesi.
7. Karagas şivesi.
8. Uygur şivesi.


II. Batı şiveleri:
1. Kırgız şiveleri: a) Kara-Kırgız şivesi, b) Kazak-Kırgız şivesi, c) Kara-Kalpak şivesi.
2. İrtiş şiveleri: a) Turalı şivesi, b) Kürdak şivesi, c) Tobol ve Tümen şiveleri.
3. Başkırt şivesi: a) Ova Başkırt şivesi, b) Dağ Başkırt şivesi.
4. Volga veya Doğu Rusya şiveleri: a) Mişer şivesi, b) Kama şivesi, c) Simbir şivesi, d) Kazan şivesi,
e) Belebey şivesi, f) Kasım şivesi.


III. Orta Asya şiveleri:
1. Tarançı şivesi.
2. Hami şivesi.
3. Aksu şivesi.
4. Kaşgar şivesi.
5. Çağatay şiveleri: a) Kuzey Sart şivesi, b) Kokand şivesi, c) Zerefşan ovası şivesi, d) Buhara şivesi,
e) Hive şivesi.


IV. Güney şiveleri:
1. Türkmen şivesi.
2. Azerbaycan şivesi.
3. Kafkasya şiveleri.
4. Anadolu şiveleri: a) Hüdavendigâr şivesi, b) Karaman şivesi
5. Kırım şivesi.
6. Osmanlı şivesi.

G. J. Ramstedt'in tasnifi


I (A). Çuvaş Dili
(tu < tag)


II (B). Yakut Dili
(tın < ta < tag)


III (C). Kuzey Grubu
1. d- bölümü (tag)
1. Urenhay, Soyot
2. Karagas
2. z- bölümü
3. Koybal, Şor
4. Çolım
3. y- bölümü (to veya tu < tag)
5. Baraba
6. Altay (Altay Kalmıkları, Teleüt, Lebed, Kumandı


IV (D). Doğu Grubu
(y < d, tag)
1. Sart (Buhârâ, Hive)
2. Doğu Türkistan (Yârkend, Kâşgar, Turfan, Hami, Tarançı, Çağatay)


V (F). Güney Grubu
(dag ve da < tag)
1. Türkmen (Türkmenistan, Stavropol)
2. Türk ve Osmanlı


Türk haber sitesinden alıntıdır...