Alo 'Muhteşem Yüzyıl'dan şikayetçiyim
Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna (RTÜK) İletişim Merkezi ve internet üzerinden 2011 yılında 308 bin 221 bildirim yapıldı. Geçen yılın ocak ayında "Muhteşem Yüzyıl" dizisiyle ilgili şikayetler bu bildirimlerin yüzde 62’sini oluşturdu.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Üst Kurul’a geçen yıl 444 1 178 RTÜK İletişim Merkezi ile internet aracılığıyla çeşitli konularda ve programlar hakkında şikayetler iletildi.

Rakamlara bakıldığında 2011’de toplam 308 bin 221 bildirimin yapıldığı Üst Kurul’a aynı yılın ocak ayında "Muhteşem Yüzyıl" dizisiyle ilgili 192 bin 183 şikayet geldi. Bu diziyle ilgili şikayetler toplam bildirimlerin yüzde 62’sini oluşturdu.

Üst Kurul, ilk kez söz konusu diziye Ocak 2011’de gelen şikayetleri, istatistik değerlendirmelerin dışında bıraktı.

Ancak bu durum, RTÜK’ün diziye ceza vermesini engellemedi.

"Kuşak programlarına ilk kez rekor şikayet"

RTÜK’e 2011’de yapılan bildirimlere program türlerine göre bakıldığında 2011’de en çok şikayeti kuşak programları aldı. Kuşak programları yüzde 30 şikayet oranı ile ilk sırada yer alırken, yüzde 29’la dramatik diziler ikinci oldu.

2011’de Üst Kurula reklam kuşaklarıyla ilgili yüzde 14, haber bültenleriyle ilgili yüzde 4, direnç yarışmalarıyla ilgili yüzde 3, spor haber programlarıyla ilgili de yüzde 3 oranında bildirim yapıldı.

Bir kuşak programı sunucusunun Van depreminden sonra canlı yayında söylediği sözler, RTÜK’e bu program türü hakkında ilk kez rekor sayıda şikayet gelmesine sebep oldu. Sunucunun sözleri, kuşak programlara yönelik yılın dokuz aylık bölümünde yüzde 5 olan şikayet oranını, yılın son çeyreğinde yüzde 30’a yükseltti. Üst Kurul da sunucunun kullandığı ifadeler nedeniyle televizyon kanalına müeyyide uyguladı.

Program türü ölçeğinde yıllar sonra ilk kez kuşak programları en fazla şikayet edilen programlar olarak, dizilerin şampiyonluğunu elinden aldı.

Başka bir televizyon kanalında yayınlanan spor programında, yorumcuların "şike davası"na yönelik sözleri nedeniyle gelen şikayetler de bu program türünün ilk defa şikayet kategori tablosunda yer bulmasına neden oldu. RTÜK, bu program nedeniyle de ilgili kanala ceza verdi.

"En çok şikayet edilen ayrımcılık"

Program sunucularının ve yorumcuların büyük tepki çeken sözleri şikayet konusuna göre yapılan sınıflandırmada da yansıma buldu.

Program sunucuları ve katılımcılara yönelik şikayetler 2011 yılında yüzde 17 oranıyla ilk kez en fazla şikayet edilen konular sıralamasında birinciliği aldı.

Programlarda dil, din, ırk bakımından "ayrımcılık" yapıldığına ilişkin şikayetler yüzde 13 oranıyla ikinci sırada yer alırken bazı programların kaldırılmasına yönelik talepler yüzde 11’le üçüncü sıraya yerleşti. Toplumsal şiddet (yüzde 9) dördüncü sırayı aldı.

Daha önceki yıllarda ilk sıralarda olan çocuk ve gençlerin korunması (yüzde 8), aile yapısına ve ahlaka aykırılık (yüzde 7), milli ve manevi değerlere aykırılık (yüzde 5) konulu şikayetler 2011’de arka sıralara düştü.

"Çok sık reklam yayını da şikayet konusu"

Reklam kuşaklarının 2010’da yüzde 7 olan şikayet oranı 2011’de yüzde 14’e yükseldi. Reklam kuşakları bu oranla en çok şikayet edilen üçüncü program türü oldu.

Mart ayında yürürlüğe giren yeni RTÜK Yasası ile reklam uygulamalarında meydana gelen değişiklikler "uzun süreli reklam" yayınları hakkındaki şikayetleri ortadan kaldırdı. Ancak izleyici bu sefer de "çok sık reklam yayını olduğu" gerekçesiyle RTÜK’e başvurdu.