Tepkisel model , istenmeyen bir düzenleniş sonucuna veya bir davranışa tepki olan sınıf yönetimi modelidir ; amacı , istenmeyen durum veya davranışın değiştirilmesidir. Bu anlamıyla , sınıf yönetiminin klasik modeli olduğu söylenebilir. İşleyişi , istenmeyen sonuç-tepki şeklindedir. Düzen sağlayıcı ödül-ceza türü etkinlikleri içerir. Etkinliklerin yönelimi , gruptan çok bireyedir. Bu modele sık başvurmak zorunda kalan öğretmenin , sınıf yönetimi becerilerinin yüksek olmadığı , diğer üç modeli gereğince kullanmadığı söylenebilir. Modelin zayıf yönlerinden birisi de her tepkinin bir karşı tepki doğurur olmasıdır. Ama sınıfta istenmeyen bir davranış ve sonuç oluşmuşsa , bu modelin kullanılmasına da gereksinim duyulabilir.

Önlemsel model , planlama düşüncesine bağlı , geleceği kestirme , istenmeyen davranış ve sonucu , olmadan önleme yönelimlidir. Amacı , sınıf sorunlarının ortaya çıkmasını engelleyici bir düzenleniş ve işleyiş oluşturarak , tepkisel modele gereksinimi azaltmaktır. Bu model sınıf etkinliklerini bir "kültürel sosyalleşme süreci" olarak ele alır , sınıfta , yanlış davranışa olanak vermeyen bir sosyal sistem oluşturmaya çalışır. Eğitim öncesi düzenlemeleri , istenen davranışın kolayca gösterilebileceği bir ortamı , istenmeyen davranıştan uzaklaştırıcı kuralları , plan ve programları , hazırlıkları içerir. Etkinlikler bireyden çok gruba yöneliktir.

Gelişimsel model , sınıf yönetiminde öğrencilerin , fiziksel , duygusal , deneyimsel gelişim düzeylerinin gerektirdiği uygulamaların gerçekleştirilmesini esas alır ; bir uygula-maya geçilmeden önce öğrencilerin ona bu açılardan hazırlanmasını öngörür. Bu model dört basamaktan oluşur. Birinci basamak , onuncu yaşa kadar süren , nasıl öğrenci olunacağının öğrenildiği zamandır , bu zaman diliminde öğretmene çok iş düşer. İkinci basamak , on-oniki
yaş arası dönemdir. Sınıf yönetimine verilen ağırlık azalır , öğrenciler olgunlaşma yolunda , sınıf düzenine uymaya , öğretmeni hoşnut etmeye isteklidir. Üçüncü basamak , oniki-onbeş yaşları arasıdır. Öğrenciler , zevk ve destek almak için birbirlerine bakarlar , yetke görüntüsü verirler. Öğretmeni sıkıntıya sokmayı seçebilir , bunun sonunda arkadaşlarının beğenisini de kazanabilirler. Sınıf yönetimi kurallarının nedenlerini ararlar. Dördüncü basamak lise yıllarıdır. Öğrenciler , kim olduklarını , nasıl davranmaları gerektiğini anlamaya başlarlar , sosyalleşir , akıllanırlar , yönetim sorunları azalır. Çocukta ana-baba ve yetişkinlerin etkisi , yirmi yaş dolaylarına kadar gittikçe azalır , sonra artar. Arkadaşlarını etkisi ise gittikçe artar. Bu iki etkinin kesiştiği on iki yaş dolayı , öğretmen ve ana-baba için sıkıntı yıllarıdır.

Sınıf yönetimi algılarını bütünleştiren bütünsel sınıf yönetimi modelinde önlemsel sınıf yönetimine öncelik verme , gruba olduğu kadar bireye de yönelme , istenen davranışa ulaşabilmek için , istenmeyenin nedenlerini ortadan kaldırma vardır. İstenen davranışın uygun ortamlarda gerçekleşeceği bilincine dayanarak ortam düzenlemeye , bütün önlemsel yönetim çabalarına karşın oluşabilecek istenmeyen davranışları düzeltmek amacıyla tepkisel yönetim araçlarından yararlanmaya çalışır. Bu etkinlikler sürecinde seçilecek davranış örgüleri , öğrencinin gelişim basamakları ile uyumlu olanlardan seçilir. Bu model için sınıf yönetimin sistem modeli denebilir. Modelin çevre boyutunda , okul , aile , boş zaman etkinliklerinin yer aldığı arkadaş çevresi vardır. ( Hüseyin başar , öğretmen kitaplar dizisi MEB yayınları )